Tạ Yên Khét nhiệt tình dẫn đường đưa chúng tôi đến khu đất rẫy của nông hộ Trà Văn Cu tọa lạc ven suối Nhố. Chúng tôi lấy làm bất ngờ khi tận “mục sở thị” đồng đất trồng đậu xanh của gia đình anh Cu trải lá xanh ngát làm dịu mát khoảng trời trưa nắng tháng tư. Anh Cu cho biết:” Nhìn thấy đất đai bỏ giá do thời tiết khô hạn nên tui sót ruột lắm. Đàn gia súc của gia đình thiếu thức ăn nên mình quyết định phải chủ động đào ao, lắp đặt hệ thống bơm tưới trồng hoa màu cung cấp thức ăn cho gia súc”. Nhờ có người cháu thân quen với gia đình ở Đắc Lắc xuống tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật giúp anh Cu mạnh dạn đầu tư trên 50 triệu đồng lắp đặt hệ thống “cây phun mưa”, đào ao tích trữ nước bơm tưới cho gần 2 ha đất canh tác. Anh Trà Văn Cu là nông hộ đầu tiên đào ao, lắp đặt hệ thống bét phun tưới tiết kiệm nước tưới ở xã vùng cao Phước Hà, huyện Thuận Nam.
Mô hình tưới phun tiết kiệm nước của gia đình anh Trà Văn Cu.
Công trình lắp đặt “cây phun mưa” được anh Cu khởi công vào đầu tháng 3- 2016. Anh nhờ người cháu lên “thiết kế” hệ thống tưới, tính toán vật tư gởi lên Buôn Mê Thuột mua đưa về. Hiện nay, anh Cu đã lắp đặt đường ống ngang dọc trong các khu rẫy với chiều dài khoảng 1.000 mét sử dụng 12 bét tưới phun. Đồng thời thuê máy đào ao giữa lòng suối Nhô dài 200 mét, rộng 10 mét, sâu 1,5 mét có khả năng chứa 300 mét khối nước. Anh sử dụng mô tơ điện bơm nước từ suối Nhô lên tưới cho 1,6 ha đậu xanh giống ĐX 208 và 3 sào dưa hấu giống Hoàn Châu. Cây đậu xanh qua hơn 30 ngày tuổi đã trải lá xanh kín mặt đất và cây dưa hấu mới xuống giống 10 ngày cũng đã phát triển 3-4 lá mầm. Cây đậu xanh, cây dưa hấu được áp dụng mô hình tưới phun nên một tuần anh Cu chỉ cần “bật cầu dao” một lần trong thời gian 1-2 giờ là đủ độ ẩm cho cây sinh trưởng tốt, ít sâu bệnh hại. Với kinh nghiệm có nhiều năm trồng đậu xanh trên đồng đất Trà Nô, anh Cu tin tưởng cây đậu xanh áp dụng mô hình tưới phun kết hợp chăm sóc tốt cho năng suất 1,5- 2 tấn/ha. Giá đậu xanh hạt vụ đông xuân tại Phước Hà được thương lái thu mua với gía 24 ngàn đồng/kg.
Chúng tôi đến thăm cơ ngơi của anh Trà Văn Cu, người nông dân Raglai nổi tiếng làm ăn giỏi, có “gia trại” bề thế thuộc diện đầu bảng ở thôn Trà Nô. Chiếc máy cày Kubota L3500 đỏ au màu sơn được anh “dốc hầu bao” sắm gần 200 triệu đồng đưa về phục vụ làm đất cho gia đình và bà con thôn xóm. Đàn cừu 50 con được chăm sóc chu đáo bảo đảm thức ăn, nước uống có vóc dáng mập tròn. Anh Cu vừa đổ vỏ đậu xanh vô máng cho cừu ăn vừa chia sẻ:” Tui quyết tâm chủ động đầu tư đào ao, lắp đặt hệ thống phun tưới tiết kiệm nước vừa duy trì sản xuất bảo đảm cuộc sống gia đình vừa tận thu nguồn vỏ đậu, cây bắp để giữ chân đàn gia súc vượt qua mùa khô hạn ở lại bền vững với mình”.
Sơn Ngọc