Giải đáp pháp luật

(NTO) Người lao động vừa tham gia BHXH bắt buộc vừa tham gia BHXH tự nguyện thì được hưởng chế độ chính sách bảo hiểm như thế nào?

* Chế độ chính sách bảo hiểm cho người lao động vừa tham gia BHXH bắt buộc vừa tham gia BHXH tự nguyện được thực hiện như sau:

- Căn cứ Khoản 2 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về các chế độ của BHXH tự nguyện bao gồm hưu trí và tử tuất. Theo đó, BHXH tự nguyện chỉ bao gồm 2 chế độ là hưu trí và tử tuất.

- Căn cứ vào khoản 1 Điều 71 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định “Chế độ hưu trí và tử tuất đối với người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được thực hiện như sau:

a) Có từ đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên thì điều kiện, mức hưởng lương hưu thực hiện theo chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc; mức lương hưu hằng tháng thấp nhất bằng mức lương cơ sở, trừ đối tượng quy định tại điểm i khoản 1 Điều 2 của Luật này;

b) Có từ đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên thì trợ cấp tuất hằng tháng được thực hiện theo chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc;

c) Có từ đủ 12 tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên thì trợ cấp mai táng được thực hiện theo chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc.”

Trong trường hợp này, người lao động vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện thì được hiểu là người lao động đó đã tham gia đóng BHXH bắt buộc nhiều năm liền, sau đó tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện, không còn tham gia BHXH bắt buộc nữa. Bởi vì, người lao động chỉ có thể tham gia một loại BHXH mà thôi (BHXH bắt buộc hoặc BHXH tự nguyện), nếu người lao động đang tham gia đóng BHXH bắt buộc và tham gia thêm BHXH tự nguyện trong cùng một thời gian thì sẽ được hoàn trả lại số tiền đã đóng BHXH tự nguyện. Tuy nhiên, về thời gian để tính chế độ cho người lao động tham gia BHXH thì được cộng dồn tất cả thời gian đã tham gia BHXH bắt buộc và thời gian tham gia BHXH tự nguyện (theo hướng dẫn tại Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH ngày 18-2-2016 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội). Do đó, xét đến thời điểm hiện tại thì người lao động này đang tham gia BHXH tự nguyện nên chế độ được tính theo chế độ tham gia BHXH tự nguyện là hưu trí và tử tuất (khi đủ điều kiện).

Theo đó, người lao động vừa tham gia BHXH bắt buộc, vừa tham gia BHXH tự nguyện thì hưởng chế độ hưu trí, tử tuất và điều kiện hưởng chế độ hưu trí, tử tuất sẽ căn cứ vào số năm đóng BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Ngoài hai chế độ này thì không được hưởng chế độ khác như ốm đau, thai sản (nếu là lao động nữ)

- Về điều kiện hưởng lương hưu được quy định tại Điều 73 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014: Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi; đồng thời có đủ 20 năm đóng bảo BHXH trở lên. Trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi (Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi) nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.