Điển hình như sai phạm trong việc thanh quyết toán BHYT tại Trung tâm Y tế huyện Ninh Phước. Năm 2015, qua công tác xác minh, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm kinh tế, Công an tỉnh (Phòng PC46) phát hiện trong quá trình khám, chữa bệnh cho bệnh nhân có thẻ BHYT, Trung tâm Y tế huyện Ninh Phước đã có một số hồ sơ sai phạm như lập 48 hồ sơ bệnh án điều trị nội trú khống, 20 lượt hồ sơ điều trị ngoại trú. Phòng PC46 đã đề nghị BHXH tỉnh thu hồi số tiền 31.560.301 đồng và xử lý hành chính các cá nhân có liên quan. Hay sai phạm trong quyết toán kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu tại Trường Cao đẳng Nghề Ninh Thuận. Qua công tác nắm bắt tình hình, phát hiện từ năm 2012-2014, Trường Cao đẳng nghề Ninh Thuận đề nghị BHXH Tp. Phan Rang - Tháp Chàm quyết toán với số tiền 67.345.864 đồng từ nguồn kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh, sinh viên sai quy định. Qua xác minh, Trường Cao đẳng Nghề đã sử dụng tiền để mua sắm một số vật dụng khác không phải là vật tư y tế, thuốc chữa bệnh. Sau đó, để hợp thức hóa cho việc chi sai, đơn vị này đã sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để đưa vào hồ sơ quyết toán, Phòng PC46 đã đề nghị BHXH tỉnh thu hồi số tiền 52.324.864 đồng theo quy định. Cá biệt, có những trường hợp cá nhân mượn thẻ BHYT của người khác để hưởng chế độ khám, chữa bệnh BHYT. Qua đó, Công an tỉnh đã phối hợp với BHXH tỉnh xác minh, làm rõ, kết quả thu hồi về quỹ khám chữa bệnh BHYT với số tiền 7.135.876 đồng/2 trường hợp…
Trong 5 năm qua, thực hiện Chương trình phối hợp số 380/CTPH-CA-BHXH trong phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT giữa Công an tỉnh và BHXH tỉnh (giai đoạn 2012-2017), Công an tỉnh và BHXH tỉnh đã tập trung chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị trực thuộc thực hiện có hiệu quả nội dung chương trình phối hợp. Hai ngành thường xuyên trao đổi thông tin, kịp thời nắm bắt tình hình để có phương án phối hợp trong công tác bảo vệ tài sản, phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT và công tác quản lý quỹ của BHXH tỉnh. Đặc biệt, phối hợp chặt chẽ trong việc thanh tra, kiểm tra các đơn vị trốn đóng, nợ đóng BHXH, BHYT, các đơn vị có dấu hiệu vi phạm. Qua thanh tra, kiểm tra 19 cuộc/177 đơn vị sử dụng lao động về việc thực hiện các quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, đã xử lý thu hồi nợ đọng BHXH, BHYT trên 15,1 tỷ đồng, đạt 72% số sợ phải thu, chấn chỉnh việc trích nộp BHXH, BHYT, hàng tháng không đúng quy định. Phát hiện và yêu cầu đơn vị sử dụng lao động lập thủ tục đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho 936 lao động/30 đơn vị thuộc đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN theo quy định… Nhờ vậy, góp phần thực hiện tốt chế độ, chính sách BHXH, BHYT, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động và Nhân dân và đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Đại tá Huỳnh Cầm, Phó Giám đốc Công an tỉnh, cho biết: Qua đấu tranh, những hành vi vi phạm pháp luật chủ yếu trong lĩnh vực BHXH, BHYT chủ sử dụng lao động không thực hiện việc trích nộp BHXH, BHYT hàng tháng đúng quy định; nợ đọng BHXH, BHYT kéo dài với số tiền lớn; trốn đóng, chiếm dụng tiền đóng BHXH, BHYT của người lao động gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Người vi phạm lập khống giả mạo hồ sơ BHXH làm căn cứ cho việc thanh toán chế độ ốm đau, thai sản nhằm chiếm đoạt tiền BHXH. Hợp thức hóa những tai nạn không thuộc diện lao động thành tai nạn lao động để hưởng trợ cấp tai nạn lao động hoặc đăng ký tham gia BHXH sau khi xảy ra tai nạn để hưởng chế độ tai nạn lao động. Y, bác sĩ, dược sĩ, nhân viên khác trong các cơ sở khám, chữa bệnh BHYT đã chiếm đoạt thuốc trong quá trình khám, chữa bệnh và cấp thuốc bằng các thủ đoạn lập khống toàn bộ hoặc một số chứng từ thanh toán thuốc BHYT…
Theo dự báo của Công an tỉnh và BHXH tỉnh, trong thời gian tới, tình hình tội phạm nói chung và trong lĩnh vực BHXH, BHYT nói riêng vẫn diễn biến phức tạp, vi phạm dưới nhiều hình thức, như: Lập hồ sơ giả, giả mạo thẻ BHYT hoặc làm sai lệch nội dung hồ sơ để hưởng chế độ; lập hồ sơ bệnh án, kê đơn thuốc khống hoặc kê tăng số lượng hoặc thêm loại thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật, chi phí giường bệnh và các chi phí khác mà thực tế người bệnh không sử dụng. Trong đó, phổ biến là tình trạng trốn đóng, chây ỳ nợ BHXH, BHYT của các doanh nghiệp. Tính đến hết ngày 30-9-2017, có 146 doanh nghiệp nợ BHXH, BHYT từ 6 tháng trở lên với số tiền hơn 21 tỷ đồng…
Ông Nguyễn Mạnh Tú, Giám đốc BHXH tỉnh, cho biết: Để phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, ngăn chặn tình trạng lạm dụng, trục lợi chính sách bảo hiểm, hiện nay, ngành tiếp tục phối hợp với Công an tỉnh sửa đổi, bổ sung nội dung, ký kết lại chương trình phối hợp toàn diện hơn, thống nhất rõ nội dung, nguyên tắc, phương pháp, trách nhiệm của từng ngành sát thực tiễn trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn mới. Hai ngành thường xuyên trao đổi thông tin, kịp thời nắm bắt tình hình để có phương án phối hợp trong công tác bảo vệ tài sản, phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT và công tác quản lý quỹ của BHXH tỉnh. BHXH tỉnh nâng cao việc chủ động thông báo các hành vi vi phạm, nhất là phương thức, thủ đoạn của các đối tượng có hành vi vi phạm để Công an tỉnh nắm bắt kịp thời thông tin, chủ động phối hợp xác minh điều tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia BHXH, BHYT.
Xuân Bính