Khoảnh khắc và Sự kiện 17-6

1.Trong nước

* Ngày 17-6-1924: Nguyễn Ái Quốc dự Đại hội V Quốc tế cộng sản

Nguyễn Ái Quốc dự Đại hội với tư cách là đại biểu tư vấn.

Tại phiên họp này, trước khi V. Côlarốp đọc Nghị quyết và lời kêu gọi nhân dịp đại hội, Nguyễn Ái Quốc nêu câu hỏi: “Tôi muốn biết đại hội có gửi lời kêu gọi đặc biệt đến các nước thuộc địa không?”. V. Côlarốp giải thích là có.

Nguyễn Ái Quốc đề nghị: Trước khi biểu quyết thông qua lời kêu gọi, tôi đề nghị bổ sung thêm mấy chữ: “Gửi các dân tộc các nước thuộc địa”. Đề nghị trên của Nguyễn Ái Quốc đã được đại hội chấp nhận.

Đồng chí Nguyễn Ái Quốc là người sau này đã có nhiều đóng góp cho Quốc tế Cộng sản về những vấn đề chiến lược, sách lược và phương pháp của cách mạng.

* Ngày 17-6-1954: Ngày mất danh họa Tô Ngọc Vân

Tô Ngọc Vân sinh ngày 15-12-1906 tại Hà Nội. Quê gốc ở làng Xuân Cầu, Văn Giang, Hưng Yên.

Ông là một trong “tứ kiệt” của hội họa hàng đầu của mỹ thuật hiện đại Việt Nam: nhất Trí (Nguyễn Gia Trí), nhì Vân (Tô Ngọc Vân), tam Lân (Nguyễn Tường Lân), tứ Cẩn (Trần Văn Cẩn).

Danh hoạ Tô Ngọc Vân là niềm tự hào của nền mỹ thuật cách mạng hiện đại Việt Nam. Ông vừa là người mở đường, vừa là người đặt nền móng đầu tiên và góp nhiều công xây dựng tiền đồ vẻ vang của hội họa hiện đại Việt Nam thế kỷ XX.

Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật cho Cụm tác phẩm: “Hồ Chủ tịch ở Bắc Bộ Phủ”, “Hồ Chủ tịch làm việc”, “Bộ đội nghỉ chân bên đồi”, “Xưởng quân giới”, “Bừa trên đồi”...

* Ngày 17-6-1957: Ngày thành lập Nhà xuất bản Kim Đồng

Từ một nhà xuất bản ban đầu, với chức năng nhiệm vụ là xuất bản sách cho thiếu nhi, giờ đây, Nhà xuất bản Kim Đồng đã phát triển thành một nhà xuất bản tổng hợp, phục vụ mọi đối tượng bạn đọc.

Bên cạnh hoạt động xuất bản, Nhà xuất bản Kim Đồng còn là nhà tổ chức các cuộc vận động sáng tác truyện, truyện tranh, thơ… cho thiếu nhi

Nhà xuất bản Kim Đồng đã góp phần bồi dưỡng, đào tạo những người chủ tương lai của đất nước bằng những xuất bản phẩm có đề tài phong phú, thể loại đa dạng, chứa đựng nhiều tri thức lịch sử, văn hoá, khoa học.

* Ngày 17-6-1999: Hà Nội được UNESCO trao tặng danh hiệu “Thành phố vì hòa bình”

Hà Nội vinh dự được trao tặng danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” do đã đáp ứng được các tiêu chí: Sự bình đẳng trong cộng đồng; xây dựng đô thị; giữ gìn môi trường sống; thúc đẩy phát triển văn hóa – giáo dục; chăm lo giáo dục công dân và thế hệ trẻ. Đây là sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế về những thành tựu nổi bật của Thủ đô Hà Nội trong tiến trình đổi mới, cũng như khát vọng hòa bình của nhân dân Việt Nam.

18 năm sau ngày được công nhận là thành phố vì hòa bình, Hà Nội không chỉ phát huy tốt vai trò là “trái tim của cả nước” mà còn có quan hệ hợp tác, hữu nghị với hơn 100 thủ đô và thành phố của hơn 50 nước, vùng lãnh thổ.

 

Thành phố Hà Nội nhìn từ trên cao.

* Ngày 17-6-2003: Ngày mất của nhà thơ Thu Bồn

Nhà thơ Thu Bồn, tên thật Hà Đình Trọng, sinh ngày 1-12-1935, ở Quảng Nam.

Thu Bồn viết nhanh, viết nhiều thể loại, từ thơ, truyện ngắn, tiểu thuyết đến trường ca. Tiêu biểu có thể kể đến các tác phẩm: Lục Bát Thu Bồn, Tre xanh, Mặt đất không quên… Trong đó, trường ca “Bài ca chim Chơ Rao” - Bản trường ca đầu tiên của văn học giải phóng, được coi là sáng tác có tính định hướng cho phong cách của Thu Bồn.

Nhà thơ Thu Bồn được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001.

* Ngày 17-6-2005: Ngày mất nhà hoạt động cách mạng Vũ Đình Liệu

Đồng chí Vũ Đình Liệu sinh sinh ngày 10-4-1918, tại xã Khánh Tôn, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định.

Ông nguyên là Ủy viên Trung ương Đảng các khóa IV, V; Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau; Bí thư Khu ủy Khu 9; Phó bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh; Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang (cũ); Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.

Ông là một đảng viên trung kiên, một cán bộ mẫu mực của Đảng, đóng góp nhiều công sức vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước.

Ông được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh, huy hiệu 60 năm tuổi Đảng.

Tên ông được đặt cho một trường Trung học phổ thông tại huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh.

* Ngày 17-6-2007: Ngày mất của nhà văn Hữu Mai

Là nhà văn mặc áo lính, các sáng tác của Hữu Mai luôn viết về đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng.

Ông được độc giả ghi nhớ tên tuổi với tư cách là một chứng nhân, một thư ký trung thực của hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc, với những tiểu thuyết như: “Cao điểm cuối cùng”, “Những ngày bão táp”, “Vùng trời”, “Đất nước”, và đặc biệt là bộ tiểu thuyết “Ông cố vấn” từng làm biết bao thế hệ độc giả say mê.

Tác phẩm của ông vừa có sức hấp dẫn của văn chương, vừa nói lên cái cao hơn sự thật khắc nghiệt, ấy là con người, dân tộc trong chiến tranh...

Với những cống hiến của mình, ông đã được nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.

2.Thế giới

* Ngày 17-6-1714: Ngày sinh nhà thiên văn học người Pháp César-Francois Cassini de Thury

Ông sinh tại Oise, Pháp.

Năm 1735, khi mới 21 tuổi, César-Francois được bầu làm thành viên Viện Hàn lâm Khoa học Pháp. Từ năm 1756 cho đến khi qua đời, ông là Giám đốc Đài Thiên văn Paris.

Ngoài thiên văn, ông còn là một nhà địa lý xuất sắc. Những công trình địa lý của César-Francois góp phần khẳng định tiên đoán của Newton về hình dạng bẹt của Trái Đất tại hai cực. Ông được coi là người đã hoàn thành cơ bản dự án lập bản đồ nước Pháp, do ông nội của ông là Giovanni Domenico Cassini bắt đầu từ năm 1670.

César-Francois mất ngày 4-9-1784, tại Paris (Pháp).

* Ngày 17-06-1882: Ngày sinh nhà soạn nhạc người Nga Igor Stravinsky

Từ nhỏ, Igor Stravinsky đã yêu thích và theo học đàn piano. Với tư cách là nhà soạn nhạc, nhạc trưởng và người độc tấu piano, ông đã để lại dấu ấn trong mọi thể loại âm nhạc, từ giao hưởng đến jazz. Ông được coi là một trong những nhà soạn nhạc lớn nhất thế kỉ XX và là người đi đầu trong trường phái tân cổ điển.

Các tác phẩm của Stravinsky bộc lộ sự sâu sắc, cá tính mạnh mẽ, độc đáo, tinh tế trong cả ý tưởng lẫn thủ pháp sáng tạo. Ông nổi tiếng với các vở balê như “Chim lửa” (L’Oiseau de feu), “Mùi tây” (Petrushka), “Nghi thức mùa Xuân” (Le Sacre du printemps - Rite of Spring).

Trong đó, vở “Nghi thức mùa Xuân” đã tạo ra cuộc “nổi loạn” nổi tiếng nhất trong lịch sử âm nhạc, đánh dấu sự khởi đầu mới của nền âm nhạc thế kỷ XX.

Ông qua đời ngày 6-4-1971, tại New York (Mỹ).

* Ngày 17-6-1920: Ngày sinh của nhà sinh vật học người Pháp Francois Jacob

Francois Jacob sinh tại Nancy (Pháp).

Sau khi tốt nghiệp bác sĩ y khoa, ông tiếp tục nghiên cứu và nhận bằng Tiến sĩ khoa học tại Đại học Sorbonne vào năm 1954.

Từ năm 1958, ông tiến hành nghiên cứu về quy luật tạo thành của enzym tổng hợp virus và khám phá ra “máy điều chỉnh genes”. Do những thành công trong quá trình nghiên cứu về việc kiểm soát di truyền của enzyme và sự tổng hợp virus, ông cùng với hai nhà khoa học đồng hương là André Lwoff và Jacques Monod được trao giải Nobel Y học vào năm 1965.

Ông còn là tác giả của nhiều cuốn sách y học nổi tiếng như: “Logic của cuộc sống” (The Logic of Life), “Lịch sử của Di truyền” (A History of Heredity)...

Ông qua đời ngày 19-4-2013, tại Paris (Pháp).

* Ngày 17-06-1991: Quốc hội Nam Phi hủy bỏ đạo luật phân biệt chủng tộc

Đạo luật phân biệt chủng tộc (hay đạo luật Apartheid) được ban hành năm 1950.

Dựa vào đạo luật này, nhà cầm quyền Nam Phi đã ban hành trên 70 sắc lệnh về phân biệt và kỳ thị chủng tộc, theo đó người da đen bị tước hết mọi quyền công dân, phải sống hoàn toàn cách biệt với người da trắng, chịu xử tội theo pháp luật riêng biệt và hưởng lương thấp hơn nhiều người da trắng...

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, dưới sự lãnh đạo của Đại hội dân tộc Phi (ANC) và Chủ tịch Nelson Mandela, cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc đã phát triển thành một cao trào.

Năm 1991, Quốc hội Nam Phi buộc phải xóa bỏ đạo luật này.

* Ngày 17-6-2004: Nga phóng tên lửa đưa vệ tinh liên lạc viễn thông ''Intelsat -10" lên quỹ đạo

Từ sân bay vũ trụ Baikonur của Kazakhstan, Nga phóng thành công tên lửa đẩy ''Proton-M'' đưa vệ tinh liên lạc viễn thông ''Intelsat -10"của Mỹ lên quỹ đạo địa tĩnh của Trái Đất, theo ''Chương trình thương mại vũ trụ quốc tế''.

Sau khi lên quỹ đạo địa tĩnh của Trái Đất, vệ tinh liên lạc viễn thông ''Intelsat -10'' của công ty quốc tế ''INTELSAT'' đã sử dụng động cơ riêng để bay vào quỹ đạo đã định.

Vệ tinh này được coi là một trong số những vệ tinh liên lạc viễn thông hiện đại nhất thế giới, có nhiệm vụ thực hiện các dịch vụ phát thanh, điện thoại, truy cập internet bằng kỹ thuật số và nhiều chức năng khác. Vệ tinh có khối lượng bay hơn 5,5 tấn và được trang bị 70 bộ tiếp sóng.

* Ngày 17-6-2009: Cựu Bộ trưởng Môi trường Braxin Marina Silva nhận Giải thưởng Môi trường Sophie

Bà được trao giải vì những nỗ lực trong việc bảo vệ khu rừng Amazon. Trên cương vị Bộ trưởng Môi trường (từ năm 2002 đến tháng 5-2008), bà đã có sáng kiến đề nghị Chính phủ kết nối mạng internet vệ tinh cho 150 bộ lạc và cộng đồng dân tộc thiểu số vùng Amazon nhằm chấm dứt tình trạng chặt phá rừng trái phép đã lên mức báo động đỏ. Nạn phá rừng tại quốc gia này đã giảm hơn 60%, mức thấp nhất trong vòng 20 năm.

Giải thưởng Môi trường Sophie được nhà văn người Na Uy Jostein Gaarder, tác giả của cuốn tiểu thuyết bán chạy nhất thế giới mang tên “Thế giới của Sophie” thành lập năm 1997. Giải được trao thường niên cho các tập thể và cá nhân có nhiều nỗ lực cho hoạt động bảo vệ môi trường Trái Đất.

* Ngày 17-6-2013: Thiên hà-2 trở thành máy tính chạy nhanh nhất thế giới

Siêu máy tính Thiên hà-2 (Tianhe-2) do các nhà khoa học Trường Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia của Trung Quốc phát triển.

Với tốc độ xử lý lên tới 33,86 triệu tỷ phép tính trong 1 giây, siêu máy tính này của Trung Quốc đã soán ngôi quán quân “Hệ thống máy tính chạy nhanh nhất thế giới” của siêu máy tính Titan do Phòng thí nghiệm quốc gia thuộc Bộ Năng lượng Mỹ lắp ráp. Thiên hà-2 được coi là một trong những thành tựu vượt bậc của ngành công nghệ máy tính Trung Quốc.

Đây là lần trở lại ngôi vị quán quân đầu tiên của máy tính Trung Quốc kể từ tháng 11-2010, khi siêu máy tính Thiên hà-1 để tuột vị trí đầu bảng cho đối thủ Titan của Mỹ.

* Ngày 17-6-2014: Machu Pichu của Peru được vinh danh là điểm du lịch số 1 thế giới

Machu Pichu, vốn biết đến với tên gọi "Thành phố đã mất của người Inca," đã vượt qua hàng nghìn danh thắng tên tuổi khác trên thế giới để giành vị trí số một trong "Những điểm đến hấp dẫn do du khách lựa chọn" của trang du lịch điện tử TripAdvisor.

Nằm trên một hẻm đá hiểm trở ở độ cao 2.500m so với mặt nước biển, thành phố Machu Picchu được xây dựng từ hơn 500 năm trước và là biểu tượng vĩ đại nhất của đế chế Inca. Đây được cho là kinh thành dưới thời vị vua Inca đầu tiên.

Trước khi nhận danh hiệu của TripAdvisor, Machu Pichu đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 1983 và được cộng đồng quốc tế bình chọn là một trong 7 kỳ quan thế giới trong năm 2007.

Trung tâm Thông tin tư liệu TTXVN