Người giữ hồn nhạc lễ Chăm

Chúng tôi tìm gặp nghệ nhân Kiều Thanh Nhẫn vào dịp các làng Chăm thuộc xã Phước Nam chuẩn bị vui đón lễ hội Ramưwan 2017. Ông đang hướng dẫn học trò đánh trống ghi năng cho các thiếu nữ Chăm tập múa quạt mừng quan khách diễn ra vào ngày 25-5, tại Sân vận động Văn Lâm. Nghệ nhân Kiều Thanh Nhẫn như gởi hồn theo tiếng trống Ghinăng bập bùng mừng đón mùa lễ truyền thống hàng năm của đồng bào Chăm theo đạo Hồi. Gặp lại người quen cũ tay bắt mặt mừng, ông chia sẻ niềm vui: Năm nay làm ăn được mùa nên bà con mừng đón Ramưwan phấn khởi lắm. Chính quyền địa phương tổ chức nhiều hoạt động văn nghệ, thể thao cho nhân dân vui đón lễ hội trong tinh thần đầm ấm, vui tươi, tiết kiệm. Tôi cùng các học trò đảm nhiệm phần nhạc cụ truyền thống nên mình tích cực tham gia hướng dẫn anh em biểu diễn chu toàn.

Trao đổi với Kiều Thanh Nhẫn, chúng tôi được biết thời trai trẻ ông đã đam mê nhạc cụ dân tộc Chăm. Từ năm 1982, ông được Nghệ nhân ưu tú Phú Bình Đồn dốc lòng truyền dạy bài bản 72 điệu trống ghi năng. Sau hơn ba năm theo thầy học đánh trống và tham gia phục vụ nhạc lễ các đám cúng Rija Praong, ông được “sư phụ” làm lễ trưởng thành chính thức trở thành nhạc công của cộng đồng dân tộc Chăm. Đến năm 2004, ông tiếp tục khăn gói từ Văn Lâm lên Vụ Bổn theo thầy Phú Sơn học trống Baranưng. Ông kiên trì học chữ Chăm để thuộc nằm lòng trên 70 bài hát cúng tế thần linh. Kiều Thanh Nhẫn được cộng đồng công nhận là Maguen đảm nhận phần nhạc lễ trong hoạt động tín ngưỡng dân gian ở các làng Chăm. Hiện nay, ông tận tâm truyền dạy trống Ghinăng cho các học trò Bá Trung Ky, Thập Văn Khiêm, Thập Kín. Học trò của ông đảm nhận vai trò nhạc công trong các hoạt động văn nghệ ở địa phương.

Đồng chí Bá Văn Cảnh, Chủ tịch UBND xã Phước Nam ghi nhận ông Kiều Thanh Nhẫn là nghệ nhân nhạc cụ truyền thống dân gian Chăm tiêu biểu ở địa phương. Đồng thời là người đảm nhận phần nhạc lễ trong hoạt động tín ngưỡng tâm linh của bà con thôn xóm được cộng đồng dân cư quý trọng.

Sơn Ngọc