Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát - Giải pháp quan trọng góp phần xây dựng Ðảng trong sạch, vững mạnh

Trích tham luận của đồng chí TRỊNH LONG BIÊN, Ủy viên T.Ư Ðảng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra T.Ư)

...Thực hiện phương hướng, nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát do Ðại hội Ðại biểu toàn quốc lần thứ X đề ra, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương, công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp trong nhiệm kỳ vừa qua đã có những chuyển biến tích cực, đạt được những kết quả toàn diện, có nhiều nét nổi bật, mang ý nghĩa sâu sắc.

Trong nhiệm kỳ này, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành 34 văn bản, hình thành một hệ thống tương đối đồng bộ các quy định về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Ðảng, làm cơ sở cho việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ và xây dựng tổ chức bộ máy ủy ban kiểm tra các cấp. Trong đó, Ban Chấp hành Trung ương đã ra Nghị quyết về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng, tạo bước đột phá về công tác này trong nhiệm kỳ Ðại hội X; Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận về Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng đến năm 2020, để giải quyết những vấn đề vừa trước mắt, vừa lâu dài trong công tác này của toàn Ðảng...

Từ thực tiễn công tác kiểm tra, giám sát trong nhiệm kỳ vừa qua cho thấy:
...Cấp ủy các cấp không chỉ lãnh đạo, chỉ đạo mà còn phải đích thân tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Ðiều lệ Ðảng. Hằng năm, cấp ủy cấp trên sớm ban hành chương trình kiểm tra, giám sát, để cấp ủy và tổ chức đảng cấp dưới phối hợp tổ chức thực hiện...
... Nhiệm vụ chính trị, yêu cầu về công tác xây dựng Ðảng trong thời gian tới đặt ra phải bảo vệ và giữ vững vai trò lãnh đạo của Ðảng, một Ðảng cầm quyền, là: phải bảo vệ và giữ vững vai trò lãnh đạo hệ thống chính trị, trong điều kiện đẩy mạnh công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước; mở rộng quan hệ và hợp tác quốc tế...; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng phải được coi là giải pháp quan trọng góp phần xây dựng Ðảng trong sạch, vững mạnh để tiếp tục lãnh đạo sự nghiệp đổi mới thành công.
Một là, phải nắm vững mục tiêu của công tác kiểm tra, giám sát là góp phần bảo vệ và giữ vững vai trò lãnh đạo, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ, năng lực cầm quyền của Ðảng; khắc phục cơ bản tình trạng vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, dẫn đến độc đoán, chuyên quyền, mất dân chủ hoặc dân chủ hình thức trong Ðảng; ngăn chặn và đẩy lùi một bước sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong cán bộ, đảng viên...

Hai là, cấp ủy tập trung vào kiểm tra việc chấp hành Ðiều lệ Ðảng, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Ðảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chỉ đạo xem xét giải quyết các vụ việc bức xúc, nổi cộm tại địa phương, đơn vị mình; xử lý nghiêm minh theo pháp luật và theo Ðiều lệ Ðảng những cán bộ, đảng viên vi phạm. Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức đảng ở các cơ quan nhà nước trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thể chế hóa và tổ chức thực hiện đường lối, quan điểm, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị và các quy định của Ðảng; kịp thời phát hiện nhân tố mới để phát huy; khắc phục thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm ngay từ lúc mới manh nha.

Ba là, tăng cường kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, kịp thời nêu gương cán bộ và tổ chức đảng làm tốt, giúp đỡ cán bộ và tổ chức đảng gặp khó khăn; ngăn chặn những biểu hiện lệch lạc, thiếu sót, khuyết điểm của cán bộ (về phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao...) và công tác cán bộ (thực hiện nguyên tắc, quy chế, chế độ đã quy định về phát huy dân chủ, đoàn kết nội bộ...).
Bốn là, đổi mới phương thức lãnh đạo của Ðảng đối với công tác kiểm tra, giám sát bằng việc bổ sung, phát triển quan điểm, nguyên tắc, quy chế, quy trình, quy định trong lãnh đạo, chỉ đạo; đổi mới việc kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ của ngành kiểm tra ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ; tăng thẩm quyền cho ủy ban kiểm tra các cấp theo Kết luận về Chiến lược của Bộ Chính trị về phối hợp, xử lý trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Ðảng.

... Từ Ðại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Ðảng trở lại đây, theo quy định của Ðiều lệ Ðảng, ủy ban kiểm tra cấp trên cơ sở được giao thẩm quyền thi hành kỷ luật đối với đảng viên là cán bộ do cấp ủy cấp mình quản lý, có cả hình thức cách chức, lưu đảng, khai trừ (Ðại hội III), nhưng trước khi ra quyết định phải xin ý kiến của cấp ủy cùng cấp.

Quy định này cho thấy Ðảng ta xác định vị trí, vai trò quan trọng của ủy ban kiểm tra các cấp, cơ quan chuyên trách giúp cho Ðảng trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Ðảng, giữ gìn kỷ luật, kỷ cương của Ðảng; là cơ quan kiểm tra, giám sát do cấp ủy bầu ra, nắm vững Ðiều lệ, có nghiệp vụ chuyên sâu, có cơ quan giúp việc, có cán bộ chuyên trách và phương pháp đúng đắn để thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao cũng như chức năng tham mưu, giúp cấp ủy về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Ðảng. Quá trình thực hiện Ðiều lệ Ðảng và Quyết định số 81-QÐ/T.Ư, ngày 5-9-2007 của Bộ Chính trị về công tác xem xét, thi hành kỷ luật đối với cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý được Ủy ban Kiểm tra Trung ương và ủy ban kiểm tra các cấp thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục, khách quan, thận trọng, có tác dụng ngăn ngừa sai phạm... Chúng tôi thấy việc quy định thẩm quyền thi hành kỷ luật của ủy ban kiểm tra từ cấp quận, huyện và tương đương trở lên như Ðiều lệ Ðảng hiện hành và nhiều khóa trước về nguyên tắc không trái với quy định 'cấp ủy cấp nào quản lý, đề bạt, bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý cán bộ mới có thẩm quyền quyết định các hình thức kỷ luật đối với cán bộ do cấp ủy quản lý''.

Nếu không phân cấp cho ủy ban kiểm tra xử lý kỷ luật, thì cấp ủy sẽ gặp khó khăn, vì tất cả cán bộ, đảng viên do cấp ủy quản lý đều phải báo cáo cấp ủy xem xét, xử lý kỷ luật, dẫn đến không bảo đảm tính kịp thời trong công tác kiểm tra... Mặt khác, việc giao quyền xử lý kỷ luật đảng viên cho ủy ban kiểm tra để cấp ủy dành thời gian lo các công việc lớn của Ðảng. Vì vậy, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Ðại hội giữ nguyên thẩm quyền thi hành kỷ luật của ủy ban kiểm tra các cấp như quy định của Ðiều lệ Ðảng hiện hành, không nên sửa đổi để bảo đảm sự thống nhất thực hiện theo Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng và Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng đến năm 2020.

(Nguồn: Báo Nhân Dân Online)