Thoáng chốc đã 28 năm, từ lúc chúng tôi, những học sinh lớp 12 (niên khóa 1981-1982) giã từ mái trường thân thương THPT Nguyễn Trãi. Vậy mà cứ mỗi độ ve sầu rả rích trên những tán phượng già còn sót lại giữa lòng thành phố đầy nắng và gió này, tôi bỗng chạnh nhớ về thời áo trắng xa xưa. Những phút giây nhớ nhung ấy như òa vỡ trong tôi bao kỷ niệm êm đềm. Tự trong tiềm thức, kỷ niệm năm nào như viên sỏi nhỏ đột nhiên rơi xuống mặt hồ, làm tóe lên những hạt nước lấp lánh tựa kim cương mặt trời, tạo nên bức tranh thủy mặc huyền ảo đến diệu kỳ... Bất chợt tôi lại nhớ đến hai câu thơ trong bài “Lời than thở của nàng Mỹ Thuật” của nhà thơ Thế Lữ: “Cái thuở ban đầu lưu luyến ấy. Ngàn năm chưa dễ đã ai quên...”. Thuở ấy, chúng tôi – những cô cậu học sinh với tâm hồn trắng trong như trang giấy mới, thẹn thùng trao nhau những cánh phượng hồng ép vở mà lòng bâng khuâng thay lời chia biệt. Mỗi chúng tôi, lòng tự hỏi lòng, mai này khi từ giã áo thư sinh để “tung cánh muôn phương” không biết ai người còn nhớ đến trường xưa – bạn cũ. Hoặc giả có chăng chỉ là chút ngẩn ngơ thầm lặng với nỗi buồn vấn vương.
Herakleitos - Triết gia Hy Lạp cổ đại đã nói: “Không ai có thể tắm hai lần trên cùng một dòng sông”. Nào có sai bao giờ! Dòng sông trong vắt tuổi xuân của ngày xưa, nay đã hoen cạn đôi bờ! Dòng sông ấy vẫn lặng thầm chuyển mình ra biển, hòa tan vào cõi mênh mông của đại dương mịt mờ khói sóng, để những hình ảnh tuyệt vời yêu dấu thuở tinh khôi ngày xưa nằm lặng yên dưới nguyệt hồ tiềm thức.
Dòng sông trôi, dòng thời gian cũng lặng lẽ trôi, trôi mải miết. Lứa học trò Nguyễn Trãi chúng tôi năm nào giờ đây đã hơn 3/4 bên kia cuộc đời. Nếu tin rằng thế gian này vẫn tồn tại một loại tâm linh như thể “thần giao cách cảm” thì xin hãy nhắc nhở nhau nhớ về mái trường xưa, nhớ về thầy cô – bè bạn cũ, như loài cá hồi giữa đại dương bao la vượt nghìn dặm mù khơi tìm về cố quận!
… Bây giờ đã là Tháng Tư. Nắng đầu hè đang rực rỡ chiếu xuyên những tán lá me già. Phượng vĩ cũng đương mùa chớm nở và ve sầu bắt đầu ngân nga điệp khúc cố hữu bao đời. Một lần bất chợt bắt gặp các em học sinh chuyền tay nhau quyển lưu bút, tôi bỗng thấy mình như trẻ lại, để rồi quay quắt nhớ về mái trường cũ năm nào với thầy cô, bè bạn dấu yêu và cả những âm thanh rộn rã buồn vui.
Tuổi hoa niên vụt qua thật nhanh. Giờ đây, khi đã vượt qua ngưỡng “Tứ thập nhi bất hoặc” tôi lại trải lòng cho sắc màu phượng đỏ ảo huyền, để hiểu ra rằng vạn vật trong cuộc nhân sinh này ví hồ như giọt sương trên ngọn cỏ dưới nắng ban mai, kỳ diệu nhưng cũng đầy huyễn hoặc, thực – hư, hư – thực.
Nắng vốn dĩ đã có từ vô lượng thời gian. Hoa vốn dĩ đã ươm tỏa sắc hương từ vô thủy hồng hoang mông muội. Và trong vạn lần mùa hè tinh khôi áo trắng, nắng – hoa (màu phượng hồng huyền ảo ấy) là nhân chứng cho bao cuộc chia tay đầy lưu luyến của những cánh chim non, trước khi tung cánh bay vào không trung cuộc đời, gởi lại cho thời gian một thuở tinh khôi…
Lê Trường