Từ Chùa Thánh đến Đền thờ Đức Thánh Trần

(NTO) “Chùa Thánh Phan Rang” là tên thường gọi của người dân Ninh Thuận, là địa điểm tâm linh, nơi thờ phụng Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn được xây dựng cách nay đã trên 80 năm.

Trải qua thời gian, cùng với quá trình hình thành và phát triển, cơ sở thờ tự này có nhiều tên gọi khác nhau tương ứng với hình thức tổ chức và hoạt động như Hội niệm Thiện phổ, Đào Viên Thiện Phổ, Thánh Điện Thiện Phổ, Thánh Điện Liên Cung, Đào Viên Tự.

Dù có tên gọi khác nhau nhưng tôn chỉ hoạt động của cơ sở tâm linh này vẫn chỉ là một: Ca ngợi và tín ngưỡng đạo lý luân thường, lòng nhân ái, đức từ bi, bác ái và đức độ của các bậc thánh hiền tài cao đức rộng, là những bậc vĩ nhân đã được thế nhân tôn sùng là Thánh Đế, trong đó có Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, vị anh hùng dân tộc đại tài, đức độ và mưu lược đã 3 lần đánh thắng quân xâm lược Nguyên, Mông, cứu nguy dân tộc, giữ yên bờ cõi. Suốt trên 80 năm qua, tại ngôi đền thờ linh thiêng này luôn là nơi thờ tự để nhân dân địa phương, trong đó có những nhân sĩ, những đạo hữu của Đạo thánh thờ phụng và chiêm bái Đức Thánh Trần.

 
Ngày 20 tháng 8 năm Bính Thân (nhằm ngày 20-9-2016), Ban đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh tổ chức ngày Húy kỵ (giỗ)
và Lễ dâng hương tưởng nhớ Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn tại Đền thờ  Đức Thánh Trần (đường 21 Tháng 8, phường Phủ Hà, Tp. Phan Rang - Tháp Chàm).
Ảnh: T.Phương

Từ khi được hình thành ngôi đền này đến nay đã trên 80 năm với nhiều tên gọi khác nhau, “Chùa Thánh” là tên gọi thông dụng nhất nhưng cũng chỉ là tên gọi “truyền khẩu”. Trong tất cả các văn tự còn lưu lại không thấy có tên “Chùa Thánh”. Như vậy, tên gọi Đền thờ Đức Thánh Trần ngày nay là sự kế thừa nguồn cội và phát huy giá trị lịch sử của các tên gọi trước đây phù hợp với tình hình và điều kiện thực tiễn của giai đoạn lịch sử hiện nay, được đông đảo người dân đồng tình và ủng hộ.

Thấy được giá trị lịch sử và tầm quan trọng của ngôi đền này, năm 2009, Tỉnh ủy có chủ trương và UBND tỉnh đã quyết định giao quyền quản lý và bảo quản cơ sở Đền thờ Đức Thánh Trần này cho Ban Đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh. Đến nay, ngôi đền đã từng bước được khôi phục, duy tu, tôn tạo, đã cố gắng giữ được nét cổ kính và tôn nghiêm về kiến trúc của ngôi đền, cảnh quan và môi trường chung quanh cơ bản được bảo quản và sử dụng hợp lý… đã tạo được sự quan tâm và tình cảm của nhân dân địa phương, phản ánh được nhu cầu và nguyện vọng của đông đảo nhân dân về một địa chỉ tâm linh hướng về cội nguồn dân tộc, về một vị anh hùng dân tộc có công lớn với đất nước trong việc tập hợp được sức mạnh của toàn dân trong công cuộc chống ngoại xâm, củng cố và giữ vững độc lập dân tộc. Giá trị lịch sử ấy trong thời đại ngày nay càng có ý nghĩa sâu sắc hơn bao giờ hết. Ngày 13-3-2014, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định xếp hạng Di tích cấp tỉnh về kiến trúc-nghệ thuật-tôn giáo đối với Đền thờ Đức Thánh Trần.