Hội thảo về xây dựng thể chế kinh tế thị trường trong bối cảnh hội nhập

Sáng ngày 22-12, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp cùng Ngân hàng Thế giới, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương tổ chức Hội thảo “Xây dựng thể chế kinh tế thị trường trong bối cảnh hội nhập: Kinh nghiệm quốc tế và gợi ý đối với Việt Nam”.

 
Hội thảo Xây dựng thể chế kinh tế thị trường trong bối cảnh hội nhập:
Kinh nghiệm quốc tế và gợi ý đối với Việt Nam (Ảnh: BT)

Phát biểu tại Hội thảo, GS. Jeong Ho Kim, Trường Chính sách công và Quản lý, Viện Phát triển Hàn Quốc cho rằng: Kinh nghiệm để xây dựng nền kinh tế thị trường bền vững cần có sự thượng tôn pháp luật; tự do chính trị và dân sự được mở rộng cùng với xây dựng nền kinh tế dựa trên thị trường. Đồng thời, cần không ngừng đổi mới sáng tạo thông qua những phát kiến mới trong ý tưởng, trong các công nghệ sản xuất mới, thân thiện với môi trường và về các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn.

Bên cạnh đó, theo GS. Jeong Ho Kim, nhìn từ góc độ tương lai, Việt Nam đã duy trì tốt sự ổn định kinh tế - xã hội, vì vậy đã đạt được các thành tựu trong tăng trưởng kinh tế. Việt Nam có khả năng sẽ sớm trở thành một quốc gia năng động, đa dạng, có thu nhập trung bình. Tuy nhiên, trong quá trình hiện đại hóa kinh tế, Việt Nam có thể sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, bắt nguồn từ công nghiệp hóa nhanh chóng, ô nhiễm và môi trường xuống cấp; khoảng cách thu nhập và giàu nghèo giữa các hộ gia đình thành thị và nông thôn,…

Vì vậy, dựa trên nghiên cứu về thị trường và vai trò của Nhà nước, theo GS. Jeong Ho Kim, Việt Nam cần chuẩn bị sớm cho quá trình hiện đại hóa rút ngắn. Cụ thể, cần xác định một tầm nhìn giúp Việt Nam có thể huy động tích cực nguồn lực con người nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế; tập trung giảm thiểu hóa rủi ro và sự không chắc chắn trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa và hiện đại hóa.

Cũng tại Hội thảo, ông Raymond Mallon, Cố vấn cao cấp Dự án nâng cao năng lực cạnh tranh Việt Nam cho rằng, các mối quan tâm làm tăng trưởng Việt Nam (GDP và năng suất) chậm lại gồm: nền kinh tế chậm chuyển đổi sang kinh tế thị trường cạnh tranh; thiếu sáng tạo, đổi mới trong phát triển kinh doanh; tăng trưởng chậm đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa và khu vực doanh nghiệp nói chung.

Nhằm đẩy mạnh quá trình hội nhập quốc tế, Việt Nam cần xây dựng thể chế kinh tế và môi trường kinh doanh phù hợp để thu hút đầu tư. Trong đó, Việt Nam cần tập trung xây dựng thể chế kinh tế theo hai khía cạnh: đảm bảo quyền sở hữu và thúc đẩy cạnh tranh, khuyến khích đổi mới, sáng tạo, tăng trưởng năng suất và tăng thu nhập. Bên cạnh đó, giảm rủi ro kinh doanh là nhiệm vụ cốt lõi của Nhà nước trong phát triển kinh doanh. Cần thay đổi tư duy, nhận thức về vai trò Nhà nước để tạo thuận lợi phát triển kinh doanh phục vụ lợi ích của nhân dân. Duy trì các nỗ lực đẩy mạnh cải cách quy định và thủ tục hành chính để giảm chi phí trong kinh doanh (đơn giản hóa, tăng cường sử dụng công nghệ thông tin, cải thiện cơ chế đảm bảo nâng cao trách nhiệm của khu vực công,…).

Tại Hội thảo, các đại biểu đã đưa ra nhiều ý kiến nhằm góp phần xây dựng thể chế kinh tế thị trường thích hợp cho Việt Nam trong bối cảnh hội nhập sâu rộng. Cụ thể, các đại biểu cho rằng, cải cách thể chế ở Việt Nam cần đề cập đến một số vấn đề như: giám sát quyền lực của người dân thông qua cơ quan dân cử đại diện, báo chí, hiệp hội và quyền được tiếp cận thông tin; trách nhiệm giải trình, quyền chất vấn, bãi miện các chức danh được bổ nhiệm. Bên cạnh đó, trong điều kiện khoa học công nghệ phát triển nhanh, thể chế nhà nước và thể chế kinh tế thị trường cần trọng dụng người tài, cởi mở với những quan điểm mới và ủng hộ sự sáng tạo. Đồng thời, cần có cơ chế phát hiện sớm những cơ chế lạc hậu, những quyết định sai và có năng lực giải quyết các vấn đề, vận dụng, thực hiện những hướng đi mới.

Nguồn Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam