Từ ngàn năm trước, hình ảnh chiếc áo dài đã được tìm thấy qua hình ảnh chạm khắc trên trống đồng Ngọc Lũ. Khởi nguồn là áo giai lãnh, sau này được thu gọn lại thành áo tứ thân gồm hai vạt, bốn tà, với hai vạt trước không cài khuy, vắt chéo nhau và bên trong được che bằng chiếc yếm.
Ảnh minh họa.
Theo thời gian, chiếc áo tứ thân được cải biến để phù hợp với thị hiếu và quan niệm thẩm mỹ của phụ nữ. Một kiểu áo vạt dài cổ kính được tạo ra, ôm sát cơ thể, hai vạt dưới tự do bay lượn. Từ đây, áo dài Việt Nam đã tìm được chuẩn mực cho đến tận ngày nay. Trải qua nhiều lần cách tân, chiếc áo dài về cơ bản vẫn giữ được vẹn nguyên những nét ban đầu.
Chiếc áo dài được thiết kế theo kiểu may kín từ trên, cổ áo cao cân đối với cơ thể vóc dáng, ôm sát vòng eo tạo nên nét quyến rũ của người con gái. Đặc biệt là tà áo được xẻ hai bên cao lên tới eo, khiến cho người mặc có cảm giác thoải mái, thuận tiện cho việc đi lại và tạo nên sự cuốn hút cho người nhìn. Những sự cách tân quá lố, không hợp chuẩn hiện nay của một số mẫu áo đã làm mất đi vẻ đẹp đằm thắm của tà áo dài truyền thống.
Áo dài là trang phục dành cho mọi lứa tuổi. Bất kỳ sự kiện nào, trang phục được phụ nữ Việt ưu tiên lựa chọn vẫn là chiếc áo dài, vì nó góp phần tôn lên vẻ đẹp của họ. Không chỉ được chọn làm trang phục trong trường học, công sở, lễ phục cho cô dâu ngày cưới, mà ngay cả trong các cuộc thi hoa hậu cũng như các cuộc thi sắc đẹp quốc tế vẫn không thể thiếu chiếc áo dài.
Vào mỗi buổi sáng thứ Hai đầu tuần, màu trắng tinh khôi của những chiếc áo dài nữ sinh tràn ngập sân trường, làm ngẩn ngơ bao du khách qua đường. Sự gắn kết hài hòa của tà áo dài và người phụ nữ Việt, cứ thế nhẹ nhàng đi vào thơ ca, nhạc họa, như lời bài hát “Một thoáng quê hương”:
Tà áo em bay bay bay bay trong gió
nhẹ nhàng
Tà áo em bay bay bay bay trên phố
dịu dàng…
Dù ở đâu, Paris, Luân Đôn hay ở những miền xa.
Thoáng thấy áo dài bay trên đường phố, sẽ thấy tâm hồn quê hương ở đó... em ơi...
Minh Uyên