Có dịp tới xã Phước Hà (huyện Thuận Nam), chúng tôi được ông Tà Yên Úc, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Hệ thống trạm truyền thanh của xã đã bị hư hỏng nặng từ mấy năm nay chưa được khắc phục, hiện tại đang không hoạt động; đội ngũ cán bộ làm công tác TTCS yếu về trình độ và nghiệp vụ chuyên môn.
Công tác truyền thanh cơ sở cần được quan tâm, chú trọng nhiều hơn.
Hiện tại, vào sáng thứ 2 hàng tuần, chúng tôi phổ biến các việc cần tuyên truyền cho các trưởng thôn qua cuộc họp giao ban để họ về phổ biến lại cho người dân thôn mình qua loa phát thanh thôn”. Chúng tôi lại tới thôn Là A, một trong 5 thôn của xã Phước Hà và gặp trưởng thôn Tà In Kéo. Anh Kéo cũng là người phụ trách truyền thanh của thôn, cho biết: “Thôn Là A có 616 khẩu/148 hộ, hầu hết là người dân tộc Raglai. Thôn có 2 cái loa, 2 cái micro, 1 cái âm ly để phục vụ cho công tác truyền thanh thì tới nay đã bị hỏng 1 cái loa và 1 cái micro. Nhiều lúc trang thiết bị hư hỏng tôi phải bỏ tiền túi ra sửa, ngược lại, làm công việc phát thanh tôi cũng không được thêm khoản phụ cấp nào”. Tâm tư của anh Kéo cũng là tâm tư chung của không ít cán bộ làm công tác TTCS.
Nhìn chung, tại các trạm TTCS tuyến xã, thôn hiện nay vẫn chưa được quan tâm đúng mức về nguồn nhân lực cũng như về kinh phí phục vụ cho việc duy trì hoạt động của hệ thống, nên hiệu quả và công suất hoạt động còn thấp, độ phủ sóng chưa cao. Hiện trên địa bàn tỉnh có 65 xã, phường, thị trấn, trong đó có 29 đơn vị có hệ thống truyền thanh vô tuyến FM, 36 đơn vị còn lại được trang bị các hệ thống truyền thanh hữu tuyến. Tuy nhiên theo báo cáo của các xã, phường, thị trấn thì hầu hết hệ thống truyền thanh hiện có của các đơn vị này được đầu tư từ trước năm 2000 và hiện nay đã xuống cấp nặng, khi sử dụng phát ra nhiều tạp âm, gây khó chịu cho người nghe. Theo đó, hiện đang còn 13 trạm truyền thanh xã cần nâng cấp, 23 trạm truyền thanh xã cần được đầu tư mới. Trong khi đó, hệ thống truyền thanh cấp thôn lại càng “cám cảnh” hơn khi hầu hết là các thiết bị tiếp phát trực tiếp khá đơn giản, gồm có radio thu sóng FM, âm-ly, micro và loa đặt tại trụ sở các thôn; các thiết bị thì ít được quan tâm bảo trì, bảo dưỡng… Một thực tế khác là tại các trạm TTCS xã, cán bộ phụ trách không có chế độ phụ cấp vì đối tượng này không nằm trong danh mục biên chế quy định cấp xã. Do vậy mà họ thiếu động lực để phấn đấu, nhân lực thì thường xuyên thay đổi, kiêm nhiệm nhiều việc, ít được tham gia tập huấn về nghiệp vụ truyền thanh, nên gặp khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao, ảnh hưởng trực tiếp tới công tác tuyên truyền… Anh Đào Xuân Kỳ, Phó giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông đánh giá: Trong những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo của Huyện ủy và UBND các huyện, thành phố, các Đài Truyền thanh huyện và thành phố đã phát huy được hiệu quả hoạt động; đội ngũ cán bộ phóng viên, kỹ thuật viên của bộ phận các Đài truyền thanh huyện đã nêu cao tinh thần trách nhiệm để hoàn thành tốt các nhiệm vụ và kế hoạch đề ra. Trong khi đó, hệ thống TTCS ở các xã nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa còn gặp nhiều bất cập, khó khăn. Từ các nguồn vốn khác nhau UBND tỉnh đã chỉ đạo đầu tư xây dựng các đài phát sóng FM ở xã, huyện để đưa sóng phát thanh tới các đồng bào ở các vùng sâu, vùng xa. Tuy nhiên, với đặc thù là tỉnh có vùng núi khá rộng, địa hình tự nhiên bị các núi cao chia cắt tạo ra nhiều vùng lõm nên việc phủ sóng đến các xã, thôn rất khó khăn, nhiều xã chỉ thu được sóng theo từng hướng với phạm vi hẹp. Vì vậy, các trạm ở trung tâm huyện phải chuyển tiếp tới các trạm ở trung tâm xã hoặc cụm xã, có nơi phải thu trực tiếp từ vệ tinh. Với 23 xã miền núi, vùng cao hiện nay chưa có Trạm truyền thanh hoặc đã hư hỏng hoàn toàn thì buộc phải đầu tư mới máy phát sóng, phát thanh FM công suất 100W đến 150W và cụm loa truyền thanh không dây cùng các thiết bị phụ trợ.
Như vậy, thời gian tới, mạng lưới TTCS cần thiết phải được định hướng quy hoạch, đầu tư phát triển đồng bộ nhằm rút ngắn khoảng cách về hưởng thụ thông tin giữa các vùng miền một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất có thể.
Nguyễn Tuyến