Chính sách tiền tệ tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất

Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh dự và chỉ đạo Hội nghị.

Chủ động dẫn dắt thị trường

Trong 6 tháng đầu năm, thể chế về tiền tệ và hoạt động ngân hàng tiếp tục được hoàn thiện; những vướng mắc về tiền tệ, tín dụng, quản trị ngân hàng được xử lý tương đối kịp thời.

Các mức lãi suất điều hành đã giảm nhanh với tổng mức giảm từ 4-5%/năm, phù hợp với diễn biến lạm phát, kinh tế vĩ mô và thị trường tiền tệ.

Công cụ nghiệp vụ thị trường mở được thực hiện linh hoạt, khi các tổ chức tín dụng khó khăn thanh khoản thì tăng cường hỗ trợ, khi cung tiền mạnh qua kênh mua ngoại tệ thì kịp thời phát hành tín phiếu Ngân hàng Nhà nước với khối lượng và lãi suất hợp lý, đảm bảo kiểm soát tổng phương tiện thanh toán ở mức phù hợp.

Tín dụng tuy tăng trưởng ở mức thấp nhưng cơ cấu tín dụng tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực, tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, giảm dần tỷ trọng dư nợ đối với các lĩnh vực không khuyến khích. Tính đến ngày 30/6, tín dụng tăng 0,76% so với cuối năm 2011 (nếu tính cả số dư đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp và ủy thác thì tăng khoảng 1,4%).

Đây là mức tăng trưởng tín dụng chung thấp so với kế hoạch hay chỉ tiêu mà Ngân hàng Nhà nước đã giao cho các Ngân hàng thương mại từ đầu năm. Tuy nhiên ở những lĩnh vực khuyến khích thì tăng trưởng tín dụng vẫn ở mức khá. Đến 31/5, tín dụng xuất khẩu tăng 12,63%, nông nghiệp nông thôn tăng 3%, công nghiệp hỗ trợ ước tăng 7,13%.

6 tháng đầu năm, thanh khoản VND của toàn hệ thống được đảm bảo và có xu hướng cải thiện so với cuối 2011 do huy động vốn tăng cao. Việc điều hành các công cụ chính sách tiền tệ, tỷ giá kết hợp với chính sách quản lý ngoại hối đã góp phần ổn định tỷ giá, tăng lòng tin vào đồng Việt Nam, từng bước thực hiện chủ trương chuyển dần quan hệ huy động – cho vay sang quan hệ mua – bán ngoại tệ.

Cơ chế quản lý thị trường vàng theo các văn bản được Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước ban hành đã tạo bước đổi mới cơ bản về hoạt động quản lý và kinh doanh vàng miếng. Thị trường đã có những phản ánh tích cực đối với những quy định mới này, hạn chế tình trạng đầu cơ, buôn lậu vàng.

Sau hơn 6 tháng quyết liệt triển khai cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng, rủi ro hệ thống từng bước được kiểm soát. Đến nay các ngân hàng yếu kém đã hoàn tất quá trình thanh tra, kiểm toán toàn diện và xây dựng phương án cơ cấu lại để trình Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước đã phê duyệt, trình Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai phương án cơ cấu lại của 2 ngân hàng, 4 ngân hàng còn lại đang khẩn trương xem xét phương án.

Từ nay đến cuối năm, ngành Ngân hàng xác định khó khăn lớn nhất vẫn là khả năng mở rộng tín dụng. Nguyên nhân do doanh nghiệp hiện nay đang hết sức khó khăn, hàng hóa tồn kho lớn nên hạn chế khả năng hấp thụ vốn ngân hàng. Bên cạnh đó, khả năng trả nợ ngân hàng của doanh nghiệp, hộ dân suy giảm trong điều kiện khó khăn về đầu ra, thị trường bất động sản thanh khoản kém cũng là nguyên nhân dẫn đến tăng trưởng tín dụng không cao.

Những “vấn đề” lớn mà ngành Ngân hàng cần tập trung giải quyết trong những tháng cuối năm còn là tình trạng một số tổ chức tín dụng vẫn niêm yết lãi suất huy động kỳ hạn trên 12 tháng cao hơn trần 12%; lãi suất cho vay bằng VND vẫn còn ở mức cao, đặc biệt dư nợ có lãi suất cao vẫn còn lớn. Hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng về cơ bản đã an toàn nhưng cân đối vốn vẫn chưa được cải thiện, nợ xấu tăng. Cá biệt có một số tổ chức tín dụng vẫn vi phạm tỷ lệ an toàn.

Quá trình cơ cấu lại các ngân hàng yếu kém cũng gặp một số khó khăn, vướng mắc có thể ảnh hưởng đến tiến độ chung.

Có giải pháp xử lý phù hợp với từng khoản nợ

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh biểu dương những kết quả quan trọng mà toàn ngành Ngân hàng đã đạt được trong 6 tháng đầu năm.

Nêu những khó khăn tồn tại của nền kinh tế cần tập trung khắc phục, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh một số nội dung trọng tâm trong công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 6 tháng cuối năm.

Phó Thủ tướng khẳng định, kết quả 6 tháng đầu năm cho thấy, Chính phủ đang điều hành đúng hướng, đạt được những kết quả quan trọng bước đầu, tạo tiền đề cho 6 tháng cuối năm 2012 và những năm tiếp theo. Trên cơ sở đó, Chính phủ tiếp tục kiên trì mục tiêu cho năm 2012 và những năm tới là ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội và duy trì tăng trưởng hợp lý.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cũng cho rằng, những kết quả đã đạt được là quan trọng, nhưng không vì thế mà chủ quan, lơi lỏng.

“Lạm phát hiện đã giảm, nhưng nếu không rút kinh nghiệm những năm trước trong chỉ đạo điều hành, chủ quan với những kết quả đã đạt được, lạm phát rất có thể sẽ tăng cao trở lại”, Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh yêu cầu Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với tình hình sản xuất và thị trường. Kiểm soát lãi suất, đặc biệt là lãi suất đầu ra, tạo điều kiện cho doanh nghiệp khôi phục sản xuất.

Phó Thủ tướng yêu cầu toàn ngành và bản thân mỗi ngân hàng phải nhanh chóng đánh giá lại thực trạng nợ, đặc biệt là nợ xấu; phân tích nguy cơ với từng khoản nợ, để có giải pháp xử lý ngay, phù hợp với từng khoản nợ.

Nhận định tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng đầu năm đạt thấp, nhưng vẫn còn dư địa rất nhiều trong những tháng cuối năm, Phó Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước có những giải pháp phù hợp để có thể tăng dư nợ trong những tháng cuối năm, đạt khoảng trên 10%.

Về Cơ cấu tín dụng, Phó Thủ tướng chỉ đạo ngoài việc ưu tiên cho các lĩnh vực được khuyến khích, thời gian tới ngân hàng cũng cân nhắc để có thể mở rộng ưu tiên cho một số lĩnh vực khác, kể cả tiêu dùng hợp lý.

Phó Thủ tướng đặt ra yêu cầu đảm bảo cung – cầu, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp về việc sở hữu vàng của nhân dân đối với nhiệm vụ quản lý thị trường vàng.

“Cần sớm xây dựng được thương hiệu vàng quốc gia. Bên cạnh đó, phải có cơ chế để đảm bảo thương hiệu khác nhau nhưng chất lượng phải như nhau, không vì giá trị thương hiệu ảo mà ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân”, Phó Thủ tướng yêu cầu.

Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện lộ trình tái cấu trúc hệ thống, đảm bảo hệ thống ngân hàng hoạt động an toàn, lành mạnh theo các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế.

Cứu doanh nghiệp là cứu ngân hàng

Kết luận Hội nghị, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình yêu cầu các ngân hàng thương mại cần triển khai thực hiện nhanh chóng, mạnh mẽ và hiệu quả hơn nữa những chính sách mà Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra từ đầu năm đến nay.

Thống đốc Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh, việc hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn chính là ưu tiên của toàn hệ thống trong những tháng tiếp theo.

“Doanh nghiệp, ngân hàng đang gặp rất nhiều khó khăn, do vậy hai bên phải cùng thống nhất, chia sẻ với nhau. Cứu doanh nghiệp cũng là cứu ngân hàng và ngược lại”, ông Nguyễn Văn Bình nói.

Ngay sau khi kết thúc Hội nghị, Thống đốc Nguyễn Văn Bình yêu cầu các ngân hàng thương mại tiếp tục tích cực rà soát để đưa các khoản vay trước đây về lãi suất dưới 15%. Những khoản vay mới thực hiện đúng theo quy định về lãi suất.

“Trước ngày 15/7, Ngân hàng phải triển khai trên toàn hệ thống. Sau 15/7 sẽ triển khai rộng đến tất cả doanh nghiệp để kịp thời giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn”, Thống đốc Nguyễn Văn Bình yêu cầu.