Người giữ nhịp đờn ca tài tử

Ít ai ngờ giữa miền đất Phan Rang nắng gió có câu lạc bộ (CLB) đờn ca tài tử hoạt động hiệu quả từ năm 2001 đến nay.

(NTO) Nghệ nhân Hoàng Đỗ (ảnh) tập hợp những người yêu thích bộ môn ca cổ vào sinh hoạt tại Trung tâm Văn hóa tỉnh. Với vai trò nhạc công biểu diễn thành thạo nhiều loại nhạc cụ, Hoàng Đỗ giữ nhịp cho các thành viên đưa lời ca tiếng hát phục vụ đời sống tinh thần nhân dân địa phương.

Nghệ nhân Hoàng Đỗ sinh năm 1961, con trai út trong gia đình lao động nghèo đông con ở phường Đạo Long. Từ khi lên mười tuổi, anh đã mê mẩn tiếng đờn ghi ta phím lõm. Ngày đi làm lụng vất vả, tối về anh mượn đờn ghi ta tân nhạc của bà con gãy cho đỡ nhớ tiếng đờn nhạc tài tử. Hoàng Đỗ tự học chơi bài bản cổ nhạc từ máy hát dĩa theo tiếng đờn của nghệ sĩ tài danh Văn Vĩ. Sau đó, anh tìm xuống Khánh Hải theo nghệ  sĩ Hùng Mạnh học đờn ghi ta. Mấy năm theo thầy, Hoàng Đỗ chí thú học hỏi nắm bắt căn bản nhịp đờn 20 bài bản cổ bao gồm 6 bản Bắc, 3 bản Nam, 7 bản nhạc lễ, 4 bản oán. Thấy tiếng đàn của người học trò ngọt ngào “có hồn”, nghệ sĩ Hùng Mạnh giới thiệu Hoàng Đỗ ra Phú Yên làm nhạc công cho Đoàn cải lương Núi Nhạn. Năm 22 tuổi, với nghệ danh Hoàng Đỗ, anh chính thức bước vào con đường làm nhạc công chuyên nghiệp cho các đoàn hát Núi Nhạn, Hoa Biển, Vương Linh, Hương Mùa Thu.

Hơn 5 năm phiêu bạt theo các đoàn hát, Hoàng Đỗ học thêm cách biểu diễn đàn kiềm, đàn tranh. Anh trở về quê nhà xây dựng phong trào văn nghệ quần chúng cho Ban quản lý chợ Phan Rang và xã An Hải. Hoàng Đỗ học thêm cách chơi đàn cò và đàn bầu của nghệ nhân Quang Hiệp ở phường Kinh Dinh. Hoàng Đỗ dày công luyện tập biểu diễn ngọt ngào năm loại đàn trong nghề đờn ca tài tử gọi là “ngũ tuyệt” bao gồm: Kiềm, cò, tranh, độc huyền cầm, ghi ta phím lõm. Hoàng Đỗ được Ban giám khảo xếp vị trí thứ 3 hòa tấu nhạc cụ dân tộc trong 20 nghệ nhân tham dự Liên hoan đờn ca tài tử năm 2005, tại TP. Hồ Chí Minh.

Với vai trò nhạc công kiêm Phó chủ nhiệm CLB đờn ca tài tử Phan Rang, nghệ nhân Hoàng Đỗ tập hợp gần 20 thành viên yêu thích bộ môn nhạc cổ truyền sinh hoạt dưới sự bảo trợ của Trung tâm Văn hóa tỉnh. Vào chủ nhật hàng tuần, anh chị em gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm sáng tác, biểu diễn nhạc tài tử phục vụ nhu cầu hưởng thụ văn hóa của mọi người. Anh cũng đã truyền nghề đờn ca cho nhiều người yêu thích nhạc cụ dân tộc như Quang Lực, Chân Tâm, Quang Tuấn. Hoàng Đỗ là tác giả bản cổ nhạc Ninh Thuận xuân về, lời ca thắm đượm tình yêu quê hương được khán giả gần xa mến mộ. Thi thoảng có khách từ miền Nam ra hoặc từ miền Bắc vô Phan Rang, vợ chồng nghệ nhân Hoàng Đỗ mời thành viên CLB biểu diễn đờn ca tài tử giới thiệu nét nẹp văn hóa quê hương Ninh Thuận.

“Đờn ca tài tử là bộ môn nghệ thuật phát triển lâu đời ở Ninh Thuận. Với trách nhiệm thế hệ hậu sinh được thừa kế tài sản cổ nhạc của lớp cha anh, tôi cố công truyền nghề cho em cháu gìn giữ vốn quý nhạc dân tộc. CLB đờn ca tài tử rất mong các ngành chức năng giúp đỡ quảng bá rộng rãi nhạc cổ truyền trong đời sống nhân dân địa phương”, nghệ nhân Hoàng Đỗ bày tỏ ước mong.