Gia đình bà Đa Rúi Ka Đôn ở thôn Bố Lang, xã Phước Bình có 10 con bò giống, là tài sản lớn của gia đình qua bao năm tích góp, dành dụm. Do tập quán chăn thả tự nhiên, lúc thì thả ở gần sông, suối, có lúc thả ở vườn điều, gia đình không quan tâm đến việc làm chuồng cố định. Trong lúc lơ là, chủ quan, đàn bò của gia đình bà đã bị kẻ gian trộm mất một con nhưng không biết. Đến khi hàng xóm cũng bị mất bò gây xôn xao trong thôn thì bà lên rẫy kiểm tra mới biết mình cũng là nạn nhân. Bà Đôn, bức xúc: Trước giờ ở nhà chăn thả bò trên rẫy, đâu có bị mất trộm đâu. Từ ngày bị mất 1 con thì mình rút kinh nghiệm. Bây giờ buổi sáng chăn trên rẫy, buổi chiều dắt về cột gần nhà chứ không để trên rẫy nữa. Gia đình anh Đơn Gur Hà Li ở cùng thôn cũng chung cảnh ngộ với gia đình bà Đôn khi tài sản lớn nhất là con bò cái sinh sản trị giá trên 15 triệu đồng chăn thả trong vườn điều cách nhà gần 2 km bị kẻ trộm bắt mất. Anh Li cho biết: Trước giờ bà con trong thôn hầu như nhà ai nuôi bò cũng chăn thả tự nhiên không có xảy ra mất trộm. Buổi sáng đi cột xong rồi trưa dắt đi cho uống nước, chiều đi coi 1 lần còn tối không có ai đi trông coi, để bò ở lại trên rẫy. Bây giờ mất bò rồi, mình cũng rất tiếc, cũng do chủ quan mà ra.
Thói quen chăn thả gia súc trên rẫy, không có người trông coi là nguyên nhân chính dẫn đến mất bò.
Bà con Raglai thường có thói quen chăn thả gia súc ven sông, suối hay trên rừng ít có người trông coi nên các đối tượng xấu dễ dàng ra tay thực hiện hành vi trộm cắp. Thời gian qua, trên địa bàn huyện Bác Ái liên tục xảy ra 4 vụ mất trộm bò, tổng tài sản thiệt hại gần 70 triệu đồng, tập trung ở xã Phước Bình. Qua điều tra, Công an huyện Bác Ái đã bắt được thủ phạm là Pi Năng Thị Dung, trú ở thôn Gia É, xã Phước Bình. Điều đáng nói là thủ phạm chính là người địa phương chứ không phải là người từ nơi khác đến. Thiếu tá Trần Lâm, Trưởng Công an xã Phước Bình, cho biết: Việc mất bò trên địa bàn xã thời gian qua xuất phát từ sự chủ quan của người dân, đa số bà con chăn thả gia súc mà không có người trông coi, dẫn đến các đối tượng nảy lòng tham. Bên cạnh đó, sau khi mất bò, có những trường hợp sau 10 đến 15 ngày mới trình báo cho công an khiến việc điều tra gặp khó khăn. Qua vụ việc trên, chúng tôi mong bà con thường xuyên nâng cao tinh thần cảnh giác bảo vệ tài sản của mình. Bên cạnh đó cần phải thay đổi tập quán chăn nuôi để không tạo điều kiện cho đối tượng xấu lợi dụng thực hiện hành vi trộm cắp.
Kha Hân