Khắc phục khó khăn, đẩy nhanh kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ

Trong các cuộc chiến tranh, với đặc điểm vị trí, địa hình chiến lược, Ninh Thuận có nhiều căn cứ kháng chiến của ta, là nơi chiến trường ác liệt; sau giải phóng cũng là nơi chống phá quyết liệt của lực lượng Fulro. Vì vậy, chiến tranh đã lùi xa, đến nay đâu đó ở bìa rừng, ven biển, trong lòng đất quê hương Ninh Thuận vẫn còn nhiều, rất nhiều hài cốt liệt sỹ chưa được phát hiện, quy tập về nghĩa trang liệt sỹ.

Những năm qua, Ban Chỉ đạo 1237 (nay là Ban Chỉ đạo 515) của tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt, triển khai nhiều chủ trưởng, biện pháp để kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ trên địa bàn. Các cơ quan chức năng của Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Hội Cựu chiến binh, các địa phương, đơn vị liên quan đã tổ chức thực hiện tích cực, chủ động với tinh thần trách nhiệm và tình cảm cao nhất. Tuy nhiên quá trình thực hiện gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Những thông tin ghi trong giấy báo tử và danh sách liệt sỹ của các đơn vị cung cấp phần lớn chung chung, không có sơ đồ mộ chí cụ thể. Số liệt sỹ địa phương đang quản lý chi trả chế độ chủ yếu chuyển hồ sơ từ các tỉnh khác đến, khó xác định địa điểm chôn cất ban đầu. Thời gian qua lâu, hiện trạng địa hình, địa vật có nhiều thay đổi, độ chính xác về thông tin khu vực, địa điểm có mộ liệt sỹ khó xác định. Những nhân chứng còn sống nay tuổi đã cao, trí nhớ giảm. Sau chiến tranh, nhiều đơn vị giải thể, sáp nhập, công tác bàn giao hồ sơ, danh sách, sơ đồ quy tập hài cốt liệt sỹ giữa các đơn vị với địa phương thiếu chặt chẽ. Hệ thống sổ sách quản lý lưu trữ, ghi chép, thống kê không đầy đủ thông tin về liệt sỹ, nhất là thông tin về họ tên, quê quán, đơn vị, ngày hy sinh, nơi hy sinh và an táng ban đầu, thân nhân liệt sỹ...

Để khắc phục nhũng khó khăn trên, đẩy nhanh tiến độ kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ, Bộ CHQS tỉnh phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành chức năng và các địa phương thực hiện nhiều giải pháp hiệu quả. Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền; phát huy sức mạnh tổng hợp, hiệu quả của các thiết chế, phương tiện truyền thông; lồng ghép nội dung tuyên truyền trong các cuộc họp ở tổ dân phố, khu dân cư, phát phiếu, phát tờ rơi, tập trung tuyên truyền ở các khu vực có thông tin mộ liệt sỹ, vùng sâu, vùng xa, khu căn cứ cách mạng... Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị tham gia chiến đấu trên địa bàn tỉnh như Quân đoàn 2, Quân đoàn 3, Quân đoàn 4, một số đơn vị Quân khu 5, các đơn vị hành tiến... để thu thập thông tin, nhân chứng, bổ sung danh sách, hoàn thiện hồ sơ phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập. Tổ chức tập huấn cho đội ngũ làm công tác lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ; thường xuyên rút kinh nghiệm, phổ biến phương pháp mới, cách làm hay, sáng kiến hiệu quả để các địa phương tham khảo, vận dụng. Tổ chức lực lượng khảo sát, xác minh chính xác về thông tin mộ liệt sỹ, lập hồ sơ, tổ chức quy tập chặt chẽ, đúng nguyên tắc, đúng quy trình, đúng quy định của pháp luật và phong tục tập quán của địa phương.

Trung tá Cao Thanh Nhàn, Trưởng Ban Chính sách, Phòng Chính trị Bộ CHQS tỉnh cho biết: Qua 6 năm triển khai thực hiện, đến nay 65/65 xã, phường, thị trấn và 7/7 huyện, thành phố đã hoàn thành việc lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ. Cơ quan chức năng đã đối chiếu, kết luận thực địa, viết, vẽ bản đồ sát địa hình, xác định được 93 địa điểm thuộc khu vực, địa bàn có mộ liệt sỹ đã được tìm kiếm, quy tập xong; 91 địa điểm thuộc khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sỹ, đã tìm kiếm, quy tập nhưng chưa hết, cần phải tiếp tục tìm kiếm, quy tập, theo thông tin cung cấp còn 722 mộ; 5 địa điểm thuộc khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sỹ, nhưng chưa tổ chức tìm kiếm, quy tập, theo thông tin có 328 mộ; 21 địa điểm thuộc khu vực, địa bàn đã tìm kiếm, quy tập nhưng chưa có kết quả, theo thông tin có 314 mộ; 8 địa điểm thuộc khu vực, địa bàn không rõ thông tin; 10 địa điểm thuộc khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sỹ nhưng chồng lấn địa giới với địa phương khác. Trên cơ sở đó, cơ quan đã quy tập 146 hài cốt liệt sỹ về Nghĩa trang Liệt sỹ tỉnh.

Với việc kết luận địa bàn rõ ràng, lập bàn đồ tìm kiếm cụ thể, với trách nhiệm, tình cảm của cả hệ thống chính trị, với nhiều chủ trương, giải pháp, cách làm sáng tạo của cấp ủy, chính quyền, cơ quan chức năng và cán bộ chiến sĩ, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ trên địa bàn trong thời gian tới sẽ đạt hiệu quả cao hơn.