Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư nước ngoài

Mặc dù năm 2020, tỉnh ta được bố trí nguồn vốn đầu tư nước ngoài khá lớn, nhưng do gặp nhiều khó khăn, nên hiện chỉ mới giải ngân được hơn 22 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ giải ngân dưới 3%. Làm thế nào để giải ngân hết nguồn vốn được phân bổ theo kế hoạch đang thực sự là bài toán nan giải đối với tỉnh ta.

Theo kế hoạch vốn năm 2020, tỉnh ta được Thủ tướng Chính phủ giao tổng vốn nước ngoài trên 837 tỷ đồng; trong đó vốn vay ODA là 630,986 tỷ đồng, vốn vay lại từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ là 206,2 tỷ đồng. Hầu hết số vốn này đã được phân bổ và giao cho các chủ đầu tư thực hiện theo các dự án; số vốn còn lại chưa phân bổ chỉ còn 11,5 tỷ đồng. Qua thực tế giải ngân vốn đầu tư nước ngoài, tính đến ngày 28-8, toàn tỉnh mới giải ngân vốn vay ODA được 17,853 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ giải ngân 2,83% so với kế hoạch giao; giải ngân vốn vay lại từ nguồn nước ngoài của Chính phủ cũng mới đạt 4,845 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ vốn đã giải ngân so với kế hoạch giao là 2,35%. Ngoài ra, tổng số vốn kế hoạch năm 2019 kéo dài và chuyển nguồn sang năm 2020 của vốn vay ODA là 268,5 tỷ đồng, nhưng hiện cũng mới giải ngân được 70,542 tỷ đồng; còn lại gần 200 tỷ đồng chưa thể giải ngân theo kế hoạch.

Nhờ nguồn vốn đầu tư nước ngoài, Trường Cao đẳng Nghề Ninh Thuận
ngày càng được nâng cấp, mở rộng. Ảnh: Phan Bình

Theo đại diện các đơn vị chủ đầu tư, kết quả giải ngân vốn nước ngoài còn hạn chế là do việc xây dựng các hồ chứa nước còn vướng chuyển đổi đất rừng, theo quy định thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội và Chính phủ. Trong đó có Dự án Hồ chứa nước Kiền Kiền (Thuận Bắc) với nguồn vốn trên 72,2 tỷ đồng. Dự án phục hồi và quản lý bền vững rừng phòng hộ JIKA II, được ưu tiên bố trí vốn 22,5 tỷ đồng, nhưng do tính chất đặc thù thực hiện theo thời vụ (thường vào đầu quý IV của năm) mới triển khai trồng rừng, nên đến nay chưa giải ngân. Ngoài các nguyên nhân về đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư theo tiêu chí của nhà tài trợ, các dự án sử dụng vốn nước ngoài còn thực hiện xây dựng kế hoạch giải ngân chi tiết gửi Bộ Tài chính và đơn vị tài trợ xem xét, phê duyệt. Hiện nay, một số dự án đang trong quá trình chờ xem xét cho ý kiến để phê duyệt. Một khó khăn khách quan làm ảnh hưởng đến công tác giải ngân vốn đầu tư nước ngoài đó là từ đầu năm đến nay do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, việc đi lại của các chuyên gia tư vấn giám sát khó khăn. Trong khi đó, quy trình lựa chọn nhà thầu theo quy định của nhà tài trợ chặt chẽ, thời gian thực hiện khá dài làm chậm tiến độ giải ngân nguồn vốn.

Thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29-5-2020 của Chính phủ, UBND tỉnh đã rà soát và dự kiến khả năng giải ngân kế hoạch vốn nước ngoài năm 2020 là 248,586 tỷ đồng (tương đương mức 40% kế hoạch). Do đó, để đảm bảo giải ngân hết vốn, UBND tỉnh cũng đã đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp báo cáo Chính phủ xem xét điều chỉnh giảm kế hoạch vốn nước ngoài năm 2020 là 382,4 tỷ đồng để điều chỉnh tăng cho các bộ, ngành, địa phương khác có nhu cầu. Mặt khác, tỉnh cũng kiến nghị Chính phủ quan tâm xem xét, giải quyết chuyển mục đích sử dụng đất rừng với Dự án Hồ chứa nước Kiền Kiền, tạo điều kiện cho địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, kịp thời giải ngân vốn giao theo kế hoạch.

Dự án Hồ chứa nước Kiền Kiền (Thuận Bắc)
được đầu tư từ nguồn vốn nước ngoài. Ảnh: Phan Bình

Xác định việc đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm năm 2020 nhằm thúc đẩy thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội trong điều kiện ứng phó với dịch COVID-19, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị chủ đầu tư tăng cường công tác họp giao ban định kỳ và làm việc với các Ban Quản lý dự án xây dựng chuyên ngành, các chủ đầu tư được giao vốn lớn để chỉ đạo giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc đẩy nhanh tiến độ giải ngân. Thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, nhất là công tác đền bù giải phóng mặt bằng. Yêu cầu chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thanh toán kịp thời khi có khối lượng nghiệm thu, không để dồn vào cuối năm mới thanh toán.