Vai trò nòng cốt của hợp tác xã trong phát triển kinh tế tập thể

Nhằm nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã (HTX) thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ các HTX từng bước hoàn thiện tổ chức, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động. Nhờ đó, hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của các HTX đã có bước chuyển biến tích cực, đáp ứng nhu cầu phát triển của kinh tế hộ, tạo động lực mới, góp phần phát triển kinh tế- xã hội ở địa phương, nhất là trong quá trình xây dựng nông thôn mới.

Cụ thể, Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ 38 HTX đổi mới, tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX năm 2012. Bên cạnh đó, hỗ trợ 47 HTX thành lập mới đúng luật định. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 85 HTX và 951 tổ hợp tác đang hoạt động với tổng số thành viên, lao động khoảng 32.380 người. Bên cạnh phát triển về số lượng và quy mô hoạt động, kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh đã có bước phát triển theo chiều sâu. Hiện nay các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp vẫn chiếm ưu thế và có hoạt động ổn định, từng bước khẳng định và giữ vai trò nền tảng trong tổ chức lại sản xuất ở nông thôn.

Các hợp tác xã nông nghiệp thực hiện
mô hình cánh đồng lớn sản xuất lúa mang lại hiệu quả cao.

Ngoài các dịch vụ truyền thống như: Làm đất, giống, vật tư nông nghiệp, tín dụng nội bộ, thủy lợi nội đồng... các HTX đã mở rộng thêm nhiều ngành nghề, dịch vụ mới như: thu hoạch và thu mua sản phẩm nông nghiệp, vệ sinh môi trường, kinh doanh chợ nông thôn, gia công chế biến nông sản.... Đặc biệt, các HTX đã giữ vai trò chủ đạo trong mối liên kết giữa hộ nông dân - HTX- doanh nghiệp, hình thành các liên minh sản xuất và tiêu thụ một số sản phẩm nông nghiệp đặc thù của tỉnh như: nho, măng tây, hành - tỏi, rau sạch, lúa hữu cơ, ớt, dê, cừu, heo đen... Điển hình như HTX Dịch vụ Nông nghiệp Phước Đại, thành lập từ năm 2015 với lĩnh vực dịch vụ nông nghiệp trên địa bàn xã Phước Đại (Bác Ái). Với sự tư vấn, hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh và chính quyền địa phương, HTX đã có bước đi đúng hướng, lựa chọn sản phẩm heo đen đặc thù và các đặc sản của địa phương để đầu tư sản xuất. HTX còn được các sở, ngành hỗ trợ tham gia các hội chợ thương mại quảng bá, giới thiệu sản phẩm. Nhờ đó, đến nay HTX đã bao tiêu 100% sản phẩm cho thành viên với giá thu mua cao hơn thị trường. Bên cạnh đó HTX còn có kế hoạch hỗ trợ thành viên mở rộng quy mô sản xuất và hướng đến đa dạng hóa sản phẩm.

Với định hướng và hỗ trợ của Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể và Liên minh HTX tỉnh, hoạt động của các HTX trên địa bàn tỉnh không chỉ gói gọn vào một số ngành nghề mà đã trải rộng ra nhiều lĩnh vực: thương mại, vận tải, vệ sinh môi trường, công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, tài chính - tín dụng,… thể hiện tư duy đổi mới và sự năng động của kinh tế tập thể trong giai đoạn hiện nay. Ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc HTX Vận tải Ô tô Phan Rang cho biết: Được sự hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh hướng dẫn thủ tục chyển đổi theo Luật HTX năm 2012, HTX Vận tải Ô tô Phan Rang đã thay đổi mô hình hoạt động, kiện toàn bộ máy hoạt động theo hướng tinh gọn và lựa chọn các thành viên có liên quan chặt chẽ với hoạt động kinh tế HTX để tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm. Nhờ đó, Hội đồng Quản trị, Ban Giám đốc HTX đã phát huy được năng lực trong công tác quản lý, điều hành; thường xuyên cập nhật các quy định mới của pháp luật để hỗ trợ pháp lý cho thành viên; đồng thời phát huy tính năng động, tổ chức kết nối, mở rộng các tuyến vận tải. Nhờ đó, những năm qua, hoạt động của HTX đã có nhiều khởi sắc. HTX đã thu hút hơn 300 thành viên tham gia, số phương tiện tăng từ 126 lên hơn 400 xe, lợi nhuận HTX đạt trên 2 tỷ đồng.

Với sự đổi mới về phương thức hoạt động, các HTX và tổ hợp tác trên địa bàn tỉnh đã đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế địa bàn nông thôn nói riêng, phát triển “tam nông” nói chung. Qua hoạt động, các HTX trên địa bàn tỉnh đang từng bước phát huy vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho xã viên, giúp xã viên ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, nâng cao thu nhập trên cùng đơn vị diện tích. Tính đến tháng 7-2020, doanh thu bình quân của HTX 2,15 tỷ đồng, tăng 5% so với năm 2019; lợi nhuận bình quân ước đạt 220 triệu đồng/năm, tăng 10% so với năm 2019; thu nhập bình quân của thành viên, lao động của HTX đạt 40 triệu đồng; tăng 9,1% so với năm 2019.

Ông Lê Hoài Nam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Trong thời gian tới, Liên Minh HTX sẽ tiếp tục củng cố, mở rộng và phát triển kinh tế tập thể trong các ngành, lĩnh vực, trong đó hình thức HTX là nòng cốt; khuyến khích phát triển HTX trong các lĩnh vực nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ cung ứng, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, gắn với phát triển các chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp, từng bước hình thành các cụm sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, gắn với công nghiệp chế biến để tăng giá trị gia tăng của sản phẩm nông nghiệp. Chú trọng phát triển các HTX ở các xã theo chương trình, kế hoạch xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2020- 2025. Khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, HTX với nhiều hình thức hợp tác đa dạng, lồng ghép việc thực hiện các chương trình, dự án nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, mở rộng liên kết hợp tác, nhất là HTX sản xuất các sản phẩm nông nghiệp có lợi thế cạnh tranh, có giá trị kinh tế cao như: nho, táo, hành - tỏi, măng tây, nha đam, dê cừu, heo đen…, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống cho thành viên và người lao động.

Với sự hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh và nỗ lực phấn đấu vươn lên của các HTX, đã góp phần cho sự phát triển kinh tế hộ và nông dân trên địa bàn tỉnh ngày càng vững chắc, tạo động lực quan trọng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian tới.