Diễn biến khó lường của căn bệnh lạ liên quan đến SARS-CoV-2 ở trẻ em

Trong bối cảnh dịch COVID-19 đang dần được kiểm soát ở nhiều quốc gia sau hơn 4 tháng bùng phát thì nguy cơ mới lại xuất hiện khi một hội chứng lạ nhưng nguy hiểm vừa được ghi nhận ở trẻ em tại Mỹ và một số nước châu Âu. Đáng lo ngại là đã có ca tử vong ở trẻ em vì liên quan đến chứng bệnh lạ này.

Hội chứng mới

Song song với dịch bệnh COVID-19 vẫn đang hoành hành trên thế giới, những tuần gần đây các nước châu Âu và Mỹ lại ghi nhận hàng trăm ca bệnh nhi hiếm gặp cũng có liên quan đến virus SARS-CoV-2. Hội chứng mới này được biết đến với tên gọi là Hội chứng viêm đa hệ ở trẻ em (PIMS), có triệu chứng giống với sốc do trúng độc và bệnh Kawasaki (viêm mạch máu hệ thống cấp tính). Trong đó bệnh Kawasaki là bệnh hiếm gặp, được đặt theo tên bác sĩ nhi khoa người Nhật Bản đã tìm ra bệnh này vào năm 1967, gồm các biểu hiện như sốt cao kéo dài, phát ban, đau bụng dữ dội, tim đập nhanh và lưỡi chuyển màu đỏ.

Một trẻ nhỏ được lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 ở Compton, bang California, Mỹ.

Đến nay, Mỹ và các quốc gia châu Âu như Anh, Pháp, Italy và Tây Ban Nha đều đã ghi nhận hàng loạt ca mắc PIMS và đã có trường hợp tử vong. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh châu Âu (ECDC) cảnh báo, hội chứng này đã ảnh hưởng tới ít nhất 230 trẻ em ở châu lục, trong đó có 1 trường hợp ở Anh và 1 trường hợp ở Pháp đã tử vong.

Trường hợp ở Pháp là một bé trai 9 tuổi, tử vong do chấn thương thần kinh sau 7 ngày điều trị vì có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2. Ngoài ra, Pháp cũng đã ghi nhận 125 trường hợp mắc bệnh lạ (từ ngày 1-5 đến 12-5) và trẻ ở độ tuổi trung bình từ 14 trở xuống. Các triệu chứng là sốt cao, đau bụng và rối loạn tiêu hóa, phát ban, viêm kết mạc và lưỡi đỏ, sưng, tương tự như bệnh viêm mạch máu hệ thống cấp tính Kawasaki. Điểm khác biệt là tình trạng viêm và tổn thương tim rõ rệt hơn nhiều đối với những trường hợp nghi ngờ có liên quan đến COVID-19.

Trường hợp ở Anh là một thiếu niên 14 tuổi không có bệnh nền, đã tử vong với các biểu hiện lâm sàng giống như bệnh Kawasaki. Trước đó, bệnh nhân này đã được điều trị 6 ngày tại khoa tích cực do có xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.

Còn tại Mỹ, hội chứng viêm đa hệ ở trẻ em (PIMS) bắt đầu được nhắc tới lần đầu tiên tại Mỹ kể từ sau khi Sở Y tế thành phố New York thông tin về sự xuất hiện của bệnh này ở Anh (ngày 1-5). Đến nay, New York đang điều trị và tìm kiếm nguyên nhân khiến khoảng 100 trẻ em trong độ tuổi 5-14 mắc PIMS, trong đó có 3 em đã tử vong. Trong số đó, có tới hơn 50 trường hợp sống tại thành phố New York. Phát hiện này khiến các bác sĩ Mỹ phải lật lại hồ sơ của hơn 70 bệnh nhi có các triệu chứng tương tự. Những bệnh nhi này đã dương tính với COVID-19 nhưng chưa có triệu chứng lạ lúc mới nhập viện. Không chỉ New York, hiện bệnh lạ trên đã được ghi nhận cả ở những bang khác của Mỹ như Louisiana, Mississippi và California.

Cho đến nay, giới khoa học vẫn chưa thể xác định được mối liên hệ rõ ràng giữa COVID-19 với hội chứng mới, do có nhiều trẻ em mắc hội chứng mới nhưng không dương tính với virus SARS-CoV-2. Các bác sĩ tại Trung tâm Y tế nhi khoa Cohen ở thành phố New York (Mỹ) cho biết, các trường hợp mắc hội chứng này chủ yếu xuất hiện 4-6 tuần sau khi một đứa trẻ bị nhiễm SARS-CoV-2 và đã phát triển kháng thể. Các bác sỹ tại Bệnh viện Nhi Los Angeles thì nhận định rằng bệnh viêm lạ trên có thể làm giảm khả năng chống chọi với COVID-19 của các bệnh nhi.

Khẩn trương điều tra nguồn gốc bệnh lạ

Trước những diễn biến phức tạp của căn bệnh lạ, trong buổi họp báo trực tuyến vào ngày 15-5, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết, tổ chức này đang nghiên cứu khả năng có mối liên quan giữa dịch COVID-19 với với hội chứng viêm hiếm gặp ở trẻ em các nước châu Âu và Mỹ. Ông Ghebreyesus cho biết, các báo cáo sơ bộ cho thấy hội chứng viêm đa hệ thống ở trẻ em có thể liên quan đến COVID-19. Về cơ bản, triệu chứng của bệnh COVID-19 và hội chứng bệnh mới khá giống nhau: đều bị sốt, mệt mỏi và đau cơ.

Trong khi đó, Trung tâm Phòng và kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) ngày 14-5 đã phải ban bố cảnh báo về hiện tượng hiếm gặp nhưng gây tử vong ở trẻ em, được cho là có liên quan đến dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 trên. CDC yêu cầu những người đã chữa trị hoặc đang chữa trị các bệnh nhân dưới 21 tuổi có những hiện tượng của bệnh hội chứng viêm hiếm gặp phải thông báo các ca nghi ngờ này cho cơ quan y tế địa phương. Hiện giới khoa học Mỹ đang xem xét liệu Hội chứng viêm đa hệ ở trẻ em (PIMS) có liên quan tới gen hay không.

Giống như Mỹ và nhiều nước châu Âu khác, Cơ quan Y tế quốc gia Anh ngày 18-5 cũng vừa đưa ra cảnh báo về sự gia tăng các trường hợp trẻ em mắc hội chứng viêm hiếm gặp với các triệu chứng gần với COVID-19. Theo Cơ quan y tế quốc gia Anh, các trường hợp đều có triệu chứng chung là sốc độc và các triệu chứng của bệnh viêm mạch máu hệ thống cấp tính Kawasaki, tấn công tim và các mạch máu. Tuy nhiên, trong số trẻ em mắc hội chứng này, một số đã có xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2, song không phải là tất cả. Vì thế, hiện rất khó xác định mối liên hệ chính thức giữa sự gia tăng số ca trẻ em mắc hội chứng viêm này với COVID-19.

Các chuyên gia y tế khẳng định, điều quan trọng hiện nay là phải nhanh chóng và cẩn trọng tìm hiểu về nguyên nhân, hậu quả cũng như các biện pháp can thiệp điều trị cần thiết. Bên cạnh đó, các nỗ lực tìm giải pháp cho đại dịch COVID-19 cũng cần được gấp rút thực hiện, bởi dịch bệnh chỉ có thể bị đánh bại khi tìm ra vaccine cùng thuốc chữa bệnh và phân phối công bằng tới các nước xuất hiện dịch.

Theo TTXVN