Sau hơn một năm triển khai thực hiện Kế hoạch số 115-KH/TU của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 28/2018-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XII) về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH); UBND tỉnh đã ban hành nhiều quyết định, kế hoạch để chỉ đạo các sở, ngành, địa phương triển khai công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) năm 2019-2020 và giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn tỉnh. Các chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện đã được triển khai sâu rộng và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đến nay, có 89% người dân tham gia BHYT, đạt kế hoạch đề ra.
Tuy nhiên, ở một số chỉ tiêu so với kế hoạch mục tiêu đề ra vẫn chưa đạt yêu cầu. Toàn tỉnh có 36.248 lực lượng lao động tham gia BHXH bắt buộc đạt 13,28% (cả nuớc hơn 29%) giảm 2,53% so với năm 2018 (941 người); BHXH tự nguyện có 1.849 người tham gia tăng 629% so với năm 2018, tăng nhưng đây là con số khá khiêm tốn so với khoảng 270 ngàn người dân trong độ tuổi lao động (sau khi đã trừ đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Nguyên nhân giảm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc là do tinh giảm biên chế, các cơ sở giáo dục công lập chấm dứt hợp đồng lao động giáo viên, chờ thi tuyển và tuyển dụng lại, và khoảng 1.500 doanh nghiệp có mã số thuế chưa tham gia BHXH nguời sử dụng lao động tại một số doanh nghiệp chưa tự giác chấp hành luật BHXH, chưa đóng hoặc kê khai đóng BHXH chưa đầy đủ số lao động hiện có tại doanh nghiệp. Bên cạnh đó, việc phát triển BHXH tự nguyện gặp nhiều khó khăn một phần do những đặc điểm riêng của nhóm đối tượng lao động thuộc khu vực phi chính thức như công việc không ổn định, chưa hiểu rõ về chính sách BHXH tự nguyện, chỉ quan tâm tới tiền lương và lợi ích trước mắt… và một phần do những hạn chế ngay từ trong chính sách (BHXH tự nguyện chỉ có 2 chế độ hưu trí và tử tuất, thời gian đóng còn dài, chưa linh hoạt nên không thu hút được người dân).
Cán bộ Bảo hiểm xã hội tỉnh tiếp nhận, giải quyết, quản lý hồ sơ BHXH của người dân. Ảnh: Văn Nỷ
Trước thực trạng nêu trên, Thường trực Tỉnh ủy đã có Công văn số 4435/2019-CV/TU về tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chỉnh sách BHXH trên địa bàn tỉnh. Thực hiện chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 4766/UBND-VXNV về việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành thuộc tỉnh, UBND các huyện, thành phố tiếp tục quán triệt các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN, BHYT; Kế hoạch số 115/2019-KH/TU và Công văn số 4435-CV/TU của Thường trực Tỉnh ủy về tăng cường công tác lãnh đạo chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch số 1467/2019/KH-UBND của UBND tỉnh về việc thực hiện chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN giai doạn 2019-2020 trên địa bàn tỉnh đến cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân biết để tăng nhanh phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN, BHYT trong thời gian đến. Tăng cường phối hợp trong liên thông, kết nối thông tin, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan Lao dộng Thương binh và Xã hội, Kế hoạch và Đầu tư, Thuế và BHXH để quản lý được số doanh nghiệp đang hoạt động, số lao động đang làm việc và số lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, BHTN, BHYT. Tập trung đôn đốc, yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc việc khai trình lao động và báo cáo tình hình sử dụng lao động định kỳ theo quy định tại Nghị định 03/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Tham mưu UBND tỉnh đưa chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH vào Nghị quyết phát triển KT-XH của HĐND tỉnh hàng năm và giao chi tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH hàng năm cho các huyện, thành phố thực hiện; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về lao động, BHXH, BHTN tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi trốn đóng, nợ đọng, gian lận, trục lợi BHXH, BHYT; rà soát, các chủ doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tổ hợp tác thực hiện tham gia đầy đủ các quyền lợi về BHXH, BHTN, BHYT cho người lao động; đồng thời tham mưu, đề xuất UBND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ riêng của tỉnh đối với đối tượng tham gia BHXH tự nguyện phù hợp với tình hình thực tế ở địa phương. Các cơ sở y tế tăng cường công tác, phòng chống hành vi lạm dụng, trục lợi qũy BHYT. Cung cấp thông tin, dữ liệu doanh nghiệp cấp đăng ký thành lập mới để cơ quan BHXH tỉnh nắm bắt, theo dõi, khai thác mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHTN, BHYT; tổng hợp chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH vào chỉ tiêu phát triển KT-XH hàng năm của tỉnh.
Ông Nguyễn Mạnh Tú, Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, thời gian đến đơn vị sẽ chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, các tổ chức hội, đoàn thể, Mặt trận Tổ quốc, các cơ quan truyền thông tăng cường công tác tuyên truyền về BHXH, BHTN, BHYT để phát triển đối tượng tham gia theo lộ trình. Phối hợp Tòa án nhân dân tỉnh tuyên truyền Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 214 về tội gian lận BHXH, BHTN; Điều 215 về tội gian lận BHYT và Điều 216 về tội trốn đóng BHXH, BHYT BHTN trên địa bàn tỉnh. Tăng cường công tác thanh tra chuyên ngành đóng BHXH trong các doanh nghiệp có dấu hiệu trốn đóng, chậm đóng hoặc đóng không đủ số lao động thuộc diện tham gia BHXH, BHTN, BHYT, xử lý nghiêm các trường họp có tình vi phạm. Quản lý tốt Quỹ khám chữa bệnh BHYT; thường xuyên rà soát, kiểm tra, cảnh báo và chấn chỉnh các cơ sở y tế có dấu hiệu chi vượt dự toán, lạm dụng, trục lợi hoặc không thực hiện các biện pháp, các quy định về quản lý qũy khám chữa bệnh BHYT.
Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao các UBND các huyện, thành phố chịu trách nhiệm chỉ đạo thực hiện hoàn thành các chi tiêu được UBND tỉnh giao về mở rộng diện bao phủ BHXH, BHTN, BHYT trên địa bàn quản lý.
Xuân Bính