Linh hoạt các phương án chủ động ứng phó hạn hán

(NTO) Từ đầu năm 2018 đến ngày 20-9, lượng mưa trên địa bàn tỉnh rất ít, trong khi đó nắng hạn diễn ra gay gắt, ảnh hưởng đến đời sống và hoạt dộng sản xuất của người dân, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Do hạn hạn, tỉnh phải dừng sản xuất vụ hè -thu 3.782 ha; diện tích bị ảnh hưởng của hạn hán cục bộ ở các huyện ước trên 4.000 ha; khoảng trên 800 gia súc trên địa bàn tỉnh chết một phần nguyên nhân do hạn hán.

Từ ngày 7-9 đến nay, trên địa bàn tỉnh và huyện Đơn Dương (tỉnh Lâm Đồng) có mưa tương đối, đặc biệt nguồn nước hồ Đơn Dương tăng lên đáng kể, cơ bản đảm bảo nguồn nước phục vụ sinh hoạt cho Nhân dân, nước uống cho gia súc, gia cầm. Tính đến ngày 20-9, tổng dung tích 21 hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh là 73,2/194,49 triệu m3, chiếm 37,64% dung tích thiết kế; dung tích hồ Đơn Dương 45,06/165 triệu m3. Tuy nhiên, nguồn nước sản xuất vụ mùa năm 2018 vẫn rất khó khăn, diễn biến tình hình thời tiết vẫn rất khó lường, cực đoan, không theo quy luật,…

Để chủ động ứng phó với tình hình hạn hán hiện nay, ngày l7-9, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 3963/KH-UBND điều chỉnh, bổ sung công tác ứng phó hạn năm 2018 trên địa bàn tỉnh, trong đó yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương liên quan tiếp tục triển khai quyết liệt các giải pháp ứng phó hạn hán theo Chỉ thị số 51 CT/TU ngày 18-6-2018 của Tỉnh ủy với mục tiêu cao nhất là: “Không để người dân thiếu đói, thiếu nước sinh hoạt. Đảm bảo nguồn nuớc phục vụ một số ngành kinh tế trọng điểm của tỉnh; không để đàn gia súc, gia cầm thiếu nước uống và phát sinh dịch bệnh; quyết liệt chuyển đổi cây trồng tiết kiệm nước theo hướng ổn định, bền vững”; trong đó đã xây dựng 3 phương án chỉ đạo sản xuất vụ mùa 2018 trên cơ sở đã cân đối, ưu tiên nhu cầu nước phục vụ sinh hoạt cho nhân dân và một số ngành kinh tế trọng điểm của tỉnh,…

Phương án 1: Với tổng lượng mưa trong tháng 9-2018 dưới 30mm nhưng hồ Đơn Dương dung tích trên 30 triệu m3, thì tổng diện tích sản xuất vụ mùa 2018 là 11.843,8 ha, trong đó lúa 4.735,4 ha, thời gian gieo trồng kết thúc trước ngày 10-10; diện tích cây màu 7.108,4 ha.

Phương án 2: Tổng lượng mưa trong tháng 9-2018 dưới 30mm nhưng hồ Đơn Dương dung tích trên 50 triệu m3 thì bổ sung thêm diện tích sản xuất lúa vụ mùa là 5.595,34 ha, thời gian gieo trồng kết thúc trước ngày 10-10. Như vậy, diện tích sản xuất vụ mùa 2018 theo Phương án 2 là 17.439,14 ha, trong đó, lúa 10.330,74 ha, cây màu 7.108,4 ha.

Phương án 3: Trường hợp có mưa đều trên diện rộng, tổng lượng mưa trong tháng 9-2018 trên 100mm, lượng nước hồ Đơn Dương trên 80 triệu m3 và các hồ khác trên địa bàn tỉnh đạt dung tích chứa trên 50% thiết kế, thì sẽ căn cứ tình hình thực tế để chỉ đạo gieo trồng vụ mùa 2018 cho phù hợp, với tổng diện tích 26.563 ha.

Căn cứ Kế hoạch số 3963/KH-UBND và diễn biến tình hình thời tiết, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn đã làm việc thống nhất với các địa phương diện tích gieo trồng vụ mùa 2018 là 17.7173 ha, trong đó: Lúa 10.445 ha, cây màu 7.272,3ha (tương ứng với Phương án 2). Đến ngày 19-9, diện tích lúa đã gieo 2.612/10.445 ha; màu đã gieo khoảng 30% kế hoạch. Riêng diện tích lúa vụ hè -thu 2018 còn lại 957ha vẫn đảm bảo nước tưới đến khi thu hoạch.

Về nước sinh hoạt nông thôn, ổn định, cung cấp đủ nước sinh hoạt cho nhân dân, hiện Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn cung cấp 18.800 m3 /ngày-đêm; về nước sinh hoạt đô thị, cơ bản đảm bảo ổn đinh, Công ty CP cấp nước tỉnh cung cấp khoảng 65.000 m3 nước/ngày-đêm. Hiện nay một số công trình nước sinh hoạt cấp bách ứng phó hạn hán triển khai năm 2017 đã hoàn thành đưa vào sử dụng vào đầu năm 2018 phục vụ cho Nhân dân gồm: Hệ thống cấp nước sinh hoạt thôn Gia Hoa, xã Ma Nới (Ninh Sơn); hệ thống cấp nước sinh hoạt Ma Lâm, xã Phước Thành (Bác Ái); hệ thống cấp nước sinh hoạt Khánh Tân, xã Nhơn Hải (Ninh Hải),... Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn cũng đang triển khai và đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình cấp nước khẩn cấp để phục vụ nước sinh hoạt cho Nhân dân như: Tuyến ống cấp nước thôn Lương Cang 2, xã Nhơn Sơn; tuyến ống cấp nước Tân Lập 2, xã Lương Sơn (Ninh Sơn); mở rộng hệ thống cấp nước Tập Lá, xã Phước Chiến (Thuận Bắc); Công trình đường ống lấy nước từ Trạm bơm Xóm Bằng cấp nước cho khu tưới hồ Ông Kinh hiện đang thi công đào và lắp ống, khối lượng thực hiện đạt 80%... Dự kiến các công trình hoàn thành trong tháng 11-2018.

Theo dự báo của cơ quan khí tượng thủy văn diễn biến tình hình thời tiết vẫn rất khó lường, lượng mưa phổ biến vẫn thấp hơn trung bình nhiều năm. Do đó hạn hán có khả năng tiếp tục kéo dài ảnh hưởng đến đời sống và hoạt động sản xuất của Nhân dân trên địa bàn tỉnh. Các sở, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao tổ chức triển khai quyết liệt, đồng bộ các nội dung theo chỉ đạo của Tỉnh ủy tại Chỉ thị số 51-CT/TU của Tỉnh ủy và Kế hoạch 3963/KH-UBND của UBND tỉnh.