Trong thời gian gần đây, trên địa bàn Tp.Phan Rang-Tháp Chàm xuất hiện một số trẻ em lang thang đi xin ăn là con em đồng bào dân tộc thiểu số. Theo ghi nhận của chúng tôi, số trẻ này có khoảng 8 em, chia ra từ 2 đến 3 nhóm, lang thang đến các quán cà phê, hàng quán ăn, Công viên 16 Tháng 4, khu vực chợ đêm hay đến các chỗ đông người để xin tiền. Tiếp xúc với một em trong số đó, chúng tôi được biết các em còn rất nhỏ, chỉ từ 5-8 tuổi, nhà ở thôn Xóm Bằng, xã Bắc Sơn (Thuận Bắc), tất cả đều không đi học, hàng ngày lang thang khắp trên địa bàn thành phố để xin tiền. Không chỉ số trẻ trên mà trên địa bàn thành phố cũng có một số đối tượng khác cũng vào nhà hàng, quán cà phê xin tiền của khách, điều này không chỉ ảnh hưởng đến nếp sống văn minh đô thị mà còn gây tâm lý khó chịu cho khách du lịch.
Thực tế cho thấy, thời gian qua, Tp.Phan Rang-Tháp Chàm đã triển khai nhiều giải pháp quyết liệt để tập trung đối tượng tâm thần, lang thang, ăn xin. Các tổ công tác phường, xã thường xuyên rà soát đối tượng hàng tuần, hàng tháng hoặc đột xuất khi phát hiện đối tượng cần tập trung. Riêng trong năm 2017, Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội thành phố đã phối hợp với UBND các xã, phường tổ chức ra quân và tập trung được 34 đối tượng, trong đó có 22 người tâm thần vào Trung tâm Nuôi dưỡng người tâm thần tỉnh và 12 người lang thang, ăn xin vào Trung tâm Công tác xã hội tỉnh để chăm sóc và nuôi dưỡng theo quy định. Ông Nguyễn Thanh Vinh, Phó Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội Tp. Phan Rang-Tháp Chàm, cho biết: Để từng bước xóa bỏ tình trạng ăn xin, lang thang trên địa bàn, UBND thành phố đã ban hành kế hoạch giải quyết tình trạng người tâm thần, lang thang, ăn xin trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016-2020, với mục tiêu giải quyết căn bản tình trạng người tâm thần lang thang, xin ăn trên địa bàn, qua đó nhằm nâng cao chất lượng đô thị loại II, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, bảo đảm trật tự mỹ quan đô thị, xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh và phát triển du lịch, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của thành phố. Theo kế hoạch, những đối tượng bị tâm thần nặng sẽ được chữa trị, những đối tượng tâm thần nhẹ và người lang thang, ăn xin trên địa bàn tỉnh sẽ được liên hệ người nhà đưa về và được địa phương. Với những người cơ nhỡ, không rõ nơi cư trú sẽ được lưu lại Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh để chăm sóc, nuôi dưỡng.
Mặc dù đã có nhiều kết quả khả quan, tình trạng người lang thang, ăn xin có giảm nhưng chưa được giải quyết triệt để. Theo tìm hiểu, hiện nay, việc tập trung các đối tượng lang thang, ăn xin gặp không ít khó khăn. Trước hết, theo quy định, những trường hợp người lang thang, ăn xin có hộ khẩu ngoài địa bàn thành phố, thì sau khi tập trung tại Trung tâm Công tác xã hội tỉnh, trung tâm sẽ liên hệ với các địa phương có người lang thang, ăn xin để đưa về quản lý, giáo dục. Tuy nhiên, thời gian qua, công tác phối hợp của một số chính quyền địa phương có người ăn xin ở địa bàn thành phố chưa chặt chẽ, nên xảy ra tình trạng đối tượng sau khi đưa về địa phương thì quay trở lại thành phố để ăn xin. Bên cạnh đó, khi các thành viên của Tổ công tác phát hiện đối tượng ăn xin và thực hiện các biện pháp đưa về Trung tâm Công tác xã hội tỉnh, nhiều trường hợp không chấp hành, thậm chí chống đối. Hoặc có trường hợp biến tướng như đi bán bánh, kẹo, nhưng mục đích chính của họ là xin tiền người đi đường, ở các quán ăn.
Ông Nguyễn Thanh Vinh cho biết thêm: Để giải quyết triệt để vấn đề này cần sự phối hợp của các ngành và các địa phương. Hiện nay Đài Truyền thanh thành phố thực hiện phát tin tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh của thành phố tần suất phát sóng 2 lần/ngày vào các đợt cao điểm. UBND 16 xã, phường thực hiện phát thanh tuyên truyền trong khu dân cư, vận động nhân dân cùng phát hiện, cùng tham gia tập trung các đối tượng trên và thực hiện thưởng nóng 200.000 đồng cho người phát hiện đối tượng, thông báo cho xã, phường thực hiện tập trung đối tượng. Đồng thời tiếp tục củng cố lại các Tổ công tác thực hiện giải quyết tình trạng tâm thần, lang thang, ăn xin trên địa bàn. Bên cạnh đó phối hợp với Trung tâm Công tác xã hội và Trung tâm Nuôi dưỡng người tâm thần, Trung tâm Phòng chống bệnh xã hội để thực hiện tốt công tác khám sàng lọc và tập trung đối tượng tâm thần, lang thang trên địa bàn.
Thế Quang