Nhân 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Singapore (1/8/1973 - 1/8/2018)

Phát triển quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam - Singapore lên tầm cao mới

Cách đây 45 năm, ngày 1-8-1973, Việt Nam và Singapore chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Trải qua gần nửa thế kỷ phát triển, với rất nhiều thăng trầm lịch sử và biến động thời cuộc, được sự vun đắp của các nhà lãnh đạo và nhân dân hai nước, quan hệ Việt Nam- Singapore đã và đang phát triển ngày càng tốt đẹp.

Những dấu mốc đáng nhớ

Sau khi Hiệp định Paris được ký kết tháng 1-1973, Singapore là một trong những nước đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Trong thời gian đầu, quan hệ hai nước phát triển thuận lợi, đánh dấu bằng chuyến thăm chính thức Singapore của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng (tháng 1-1978) và Tuyên bố chung khẳng định những nguyên tắc chỉ đạo quan hệ Việt Nam-Singapore.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp gỡ lãnh đạo các doanh nghiệp hàng đầu của Singapore.

Bước sang đầu thập niên 1990, cùng với chuyển biến chung của cục diện quốc tế, khu vực và chủ trương đổi mới, mở cửa của Việt Nam, quan hệ Việt Nam-Singapore được cải thiện nhanh chóng, nhất là kể từ khi Việt Nam gia nhập ASEAN năm 1995, cùng sánh vai Singapore trong đại gia đình ASEAN. Kể từ đó đến nay, Singapore luôn là người bạn đồng hành tin cậy, là đối tác gần gũi trong khu vực, song hành trong quá trình phát triển và hội nhập quốc tế của Việt Nam. Trong tiến trình Việt Nam đổi mới kinh tế, cố Thủ tướng Lý Quang Diệu đã luôn là người bạn cố tri, thấu hiểu và sẻ chia sâu sắc, đưa ra những lời khuyên chân thành, những bài học kinh nghiệm quí báu cho Việt Nam.

Tháng 3-2014, hai nước đã ký “Tuyên bố chung về khuôn khổ hợp tác toàn diện trong thế kỷ 21” để tạo ra nền tảng vững vàng, toàn diện cho hợp tác hai nước trên tất cả các lĩnh vực.

Tháng 9-2013, quan hệ Việt Nam-Singapore bước lên một tầm cao mới khi hai nước thỏa thuận nâng cấp quan hệ song phương lên “quan hệ Đối tác Chiến lược”, mở ra kỷ nguyên mới - hợp tác cùng có lợi, tôn trọng và đặc biệt tin cậy giữa hai nước. Quan hệ hai nước đã thực sự đi vào chiều sâu trên cả 5 trụ cột gồm: làm sâu sắc quan hệ chính trị tin cậy lẫn nhau; tăng cường hợp tác kinh tế; nâng cao hợp tác an ninh quốc phòng; thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khác và tăng cường hợp tác tại các diễn đàn quốc tế, đa phương.

Gắn bó và phối hợp chặt chẽ

Quan hệ chính trị tin cậy, gắn bó là tiền đề quan trọng. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn và tiếp xúc ở tất cả các cấp. Lãnh đạo hai nước có mối quan hệ thân thiết, được duy trì qua trao đổi cấp cao thường xuyên và qua các cuộc gặp tại các diễn đàn đa phương. Riêng năm 2017, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long hai lần thăm Việt Nam, thăm chính thức tháng 3-2017 và tháng 11-2017 nhân dịp tham dự Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC). Tháng 4-2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thăm chính thức Singapore và dự Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 32.

Hai bên phối hợp chặt chẽ trong khối ASEAN nhằm không ngừng nâng cao vai trò và vị thế của hai nước trong ASEAN, ở khu vực và trên thế giới, góp phần giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực. Hai nước cũng hợp tác chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực và quốc tế khác như APEC, ASEM, Liên hợp quốc… góp phần tích cực vào việc thúc đẩy liên kết, kết nối khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển. Singapore ủng hộ Việt Nam trở thành ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021.

Cùng với quan hệ chính trị tốt đẹp, hai bên đã tích cực phối hợp triển khai mối quan hệ Đối tác Chiến lược, đưa quan hệ phát triển hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực an ninh quốc phòng, kinh tế, giáo dục - đào tạo, văn hóa...

Hợp tác quốc phòng-an ninh giữa Việt Nam và Singapore ngày càng được tăng cường, nhất là trong các lĩnh vực giao lưu tàu hải quân, chống khủng bố, an ninh mạng. Hai bên chia sẻ quan điểm về các vấn đề an ninh chiến lược ở khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông; bảo vệ lập trường chung của ASEAN, vì hòa bình, ổn định ở khu vực; nâng cao năng lực ứng phó hiệu quả và kịp thời với các thách thức đang nổi lên, tích cực đóng góp vào an ninh và phát triển ở khu vực.

Hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa hai nước trong những năm qua cũng đã không ngừng phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Về thương mại, từ năm 1996 đến nay, Singapore luôn là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Với kim ngạch thương mại hai chiều tăng mạnh trong 20 năm qua, từ hơn 3 tỷ USD năm 1997 lên 8,3 tỷ USD năm 2017, Singapore là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam trong ASEAN và đứng thứ 9 trên thế giới.

Về đầu tư, đầu tư trực tiếp từ Singapore vào Việt Nam liên tục tăng. Singapore hiện là nhà đầu tư vào Việt Nam lớn nhất trong ASEAN và thứ ba trên thế giới. Tính đến hết tháng 5-2018, Singapore có 2.048 dự án đầu tư tại Việt Nam, với tổng số vốn đầu tư trị giá 43,53 tỷ USD. Nếu như trước đây, đầu tư của Singapore tại Việt Nam chỉ tập trung tại một số tỉnh, thành phố lớn, có điều kiện hạ tầng kinh tế - xã hội thuận lợi như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Bình Dương, Bắc Ninh... thì những năm gần đây địa bàn đầu tư của các doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam đang dần trải rộng tại nhiều tỉnh, thành phố khác như Quảng Ngãi, Quảng Trị, Nghệ An, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Bình Định... Đến nay, các doanh nghiệp Singapore đã đầu tư tại 49/63 tỉnh, thành phố của Việt Nam.

Đặc biệt, các Khu công nghiệp Việt Nam-Singapore (VSIP) do Tập đoàn Sembcorp đầu tư tại Việt Nam trong hơn 20 năm qua đã trở thành biểu tượng của sự hợp tác thành công và cùng có lợi của hai nước. Các dự án này đã tạo hơn 220.000 việc làm, phát triển nhiều lĩnh vực như cơ sở hạ tầng, công nghiệp chế biến, chế tạo, xây dựng, sản xuất, thương mại, bất động sản, dịch vụ, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế nhiều địa phương.

Hợp tác trong các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, du lịch, lao động, văn hóa và giao lưu nhân dân ngày ngày càng mở rộng và phát triển, góp phần tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau của nhân dân hai nước. Hiện có khoảng 9.000 sinh viên Việt Nam đang học tập tại Singapore, trở thành cầu nối quan trọng, thúc đẩy tình hữu nghị giữa hai quốc gia. Tại Singapore, các món ăn Việt Nam rất được ưa chuộng. Số nhà hàng Việt Nam mọc lên ngày càng nhiều, có thể kể đến như nhà hàng So pho, Lantern, Uncle Ho, Nam Nam, Mrs Pho, Moc Quan, Cao, Long Phung… Một số thương hiệu ẩm thực từ Singapore như Jumbo, Yakun, Hill Street, Pastamania đã bắt đầu mở những nhà hàng đầu tiên tại Việt Nam.

Cùng hướng tới tương lai

Có thể khẳng định rằng, quan hệ Việt Nam-Singapore đã và đang phát triển hết sức sinh động, thiết thực và hiệu quả trên tất cả 5 trụ cột của nội hàm Đối tác Chiến lược, đồng thời cũng còn rất nhiều tiềm năng bổ trợ cho nhau để phát triển hơn nữa, như lời của Đại sứ Singapore tại Việt Nam Catherine Wong Siow Ping chia sẻ “Quan hệ Việt Nam - Singapore là mối quan hệ gắn bó lâu đời, liên kết đa chiều, với sự hợp tác sâu sắc trong nhiều lĩnh vực”.

Còn theo Đại sứ Việt Nam tại Singapore Tào Thị Thanh Hương, đây là dịp để nhìn lại quãng đường đã qua và xác định hướng đi tới. Vui mừng với những thành tích đã đạt được, nhưng chặng đường sắp tới còn rất nhiều thách thức, hai nước cần tiếp tục hợp tác nhiệt thành, nỗ lực phát huy hiệu quả cao nhất của quan hệ Đối tác Chiến lược, đưa quan hệ hai nước lên một tầm cao mới, đóng góp vào sự phát triển thịnh vượng của mỗi nước.

Kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao là dịp để hai bên khẳng định quyết tâm trong việc tăng cường hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược giữa hai nước trong thời gian tới. Nhìn lại những thành quả đạt được trong 45 năm qua, chúng ta hoàn toàn có niềm tin vào tương lai tươi sáng của quan hệ Việt Nam - Singapore trong ngôi nhà chung ASEAN, vì lợi ích của nhân dân hai nước và vì hòa bình, hợp tác và phát triển thịnh vượng ở khu vực.