Góp phần khắc phục "thẻ vàng" của Ủy ban Châu Âu về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp

(NTO) Tỉnh ta hiện có trên 2.480 tàu cá, trong đó có 1.078 chiếc công suất từ 90 CV trở lên và hơn 16.000 lao động tham gia hoạt động khai thác hải sản trên các vùng biển.

Trong số này có 458 tàu khai thác, 37 tàu dịch vụ hậu cần đủ điều kiện hoạt động khai thác và làm dịch vụ khai thác hải sản trên các vùng biển xa và đã thành lập được 162 Tổ đoàn kết với 918 tàu cá tham gia. Ngư trường khai thác chủ yếu của ngư dân trong tỉnh từ Phú Yên đến Kiên Giang, một số ngư dân khai thác tại các vùng biển xa như Trường Sa, nhà giàn DK1.

Kể từ khi Ủy ban Châu Âu (EC) rút “thẻ vàng” cảnh báo về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, ngày 13-12-2017 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 45/CT-TTg về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo nói trên của EC (gọi tắt là Chỉ thị 45). Tỉnh ta tuy không nằm trong các tỉnh có tàu cá vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, nhưng đã tích cực cụ thể hóa Chỉ thị 45 bằng việc kết hợp nhiều biện pháp để vừa tuyên truyền, vận động, vừa kiên quyết xử phạt các ngư dân vi phạm.

Đồng chí Đặng Văn Tín, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết: Từ tháng 2-2018 đến nay, Chi cục đã tổ chức 52 lớp tuyên truyền về Luật Thủy sản 2017 và Chỉ thị số 45 với trên 2.119 lượt ngư dân tham gia. Qua đó, vừa tuyên truyền, vừa giải đáp các thắc mắc của ngư dân. Đồng thời, tổ chức cho 687 ngư dân ký cam kết không đưa người và phương tiện ra vùng biển nước ngoài khai thác hải sản. Điểm mới của công tác tuyên truyền lần này là đơn vị đã tổ chức 4 lớp cho trên 222 cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức các địa phương và trong ngành thủy sản.

Chi cục Thủy sản giám sát hành trình khai thác của tàu cá thông qua hệ thống giám sát định vị vệ tinh.

Từ khi thực hiện Chỉ thị 45 đến nay, công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá khai thác hải sản khi xuất bến, cập bến tại các cảng cá cũng được chú trọng hơn. Trong số 348 tàu cá trong và ngoài tỉnh được kiểm tra, nhưng chưa phát hiện trường hợp nào vi phạm về khai thác bất hợp pháp. Đặc biệt, công tác kiểm tra, kiểm soát về khai thác hải sản trên vùng biển nội tỉnh và khu vực giáp ranh với tỉnh Bình Thuận được thực hiện khá thường xuyên. Từ đầu năm đến nay, đơn vị đã tiến hành 5 cuộc thanh tra, kiểm tra, qua đó phát hiện, lập biên bản 101 trường hợp vi phạm các quy định trong lĩnh vực khai thác và nuôi trồng thủy sản; đề nghị cấp có thẩm quyền ra quyết định xử phạt bằng hình thức phạt tiền, thu nộp vào ngân sách nhà nước 104,7 triệu đồng, thu hồi giấy phép khai thác thủy sản của 65 tàu cá hành nghề vây rút mùng. Chi cục đã phối hợp với Công an tỉnh, Bộ đội Biên phòng tỉnh và Chi cục Thuỷ sản tỉnh Bình Thuận tổ chức đợt cao điểm tuần tra, kiểm soát về khai thác bất hợp pháp tại vùng biển huyện Thuận Nam và khu vực giáp ranh Ninh Thuận-Bình Thuận. Qua kiểm tra 115 lượt tàu cá, lực lượng chức năng đã xử lý vi phạm hành chính 37 trường hợp, với số tiền 33,65 triệu đồng, thu hồi giấy phép khai thác thủy sản của 7 tàu cá hành nghề vây rút mùng. Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có sổ nhật ký khai thác thủy sản, không trang bị đầy đủ thiết bị cứu sinh, không ghi nhật ký khai thác thủy sản, sử dụng lưới cá có kích thước mắc lưới nhỏ hơn quy định, không có văn bằng hoặc chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng và thuyền viên,... Qua đó, lực lượng chức năng đã tuyên truyền, hướng dẫn cho ngư dân các quy định của pháp luật khi khai thác thủy sản, tránh vi phạm, tái phạm. Ngoài ra, Chi cục đã phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng bắt giữ 1 vụ vận chuyển 135 kg thuốc nổ và đã chuyển hồ sơ sang cơ quan chức năng truy tố hình sự.

Một trong những khó khăn trong quá trình thực hiện Chỉ thị 45 đó là việc giám sát hành trình khai thác của các tàu cá qua thiết bị vệ tinh. Hiện nay, tỉnh ta đã có trên 280 ngư dân được trang bị máy giám sát tàu cá qua vệ tinh là VX-1700 và MOVIMAR. Tuy nhiên, khi ngư dân tắt nguồn điện của máy thì Chi cục Thủy sản không thể xác định được vị trí của tàu. Chính vì vậy, đơn vị đã đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh nghiên cứu dự án “Ứng dụng công nghệ vệ tinh và điện toán đám mây trong công tác quản lý tàu cá trên địa bàn tỉnh” để có thể quản lý và giám sát hành trình khai thác của tàu cá tốt hơn, tránh trường hợp ngư dân lén lút khai thác trái phép tại vùng biển nước ngoài. Ngoài ra, lực lượng kiểm ngư còn mỏng, mỗi tổ tuần tra, kiểm soát chỉ có 4-5 người nên chưa thể kiểm soát chặt chẽ các hành vi vi phạm trên biển...

Bằng nhiều nỗ lực của tỉnh nói chung đã góp phần tích cực cùng với cả nước khắc phục “thẻ vàng” của EC về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, mà cụ thể là đội tàu của tỉnh chưa xảy ra tình trạng vi phạm đánh bắt hải sản tại vùng biển của các nước trong khu vực cũng như vi phạm các quy định khác.