Lo ngại việc lạm thu trong trường học

(NTO) Cùng với chất lượng giáo dục thì các khoản thu trong trường học luôn là vấn đề “nóng”, là mối quan tâm của các bậc phụ huynh trong suốt năm học. Đặc biệt, thời gian gần đây, khi báo chí liên tục có những thông tin phản ánh về tình trạng huy động đóng góp trái quy định của các cơ sở giáo dục trong cả nước, nhiều phụ huynh tỉnh ta cũng lo ngại không kém.

Phụ huynh của một trường tiểu học trên địa bàn Tp. Phan Rang-Tháp Chàm cho biết, trong cuộc họp cha mẹ học sinh (CMHS) đầu năm học 2014-2015, ngoài các khoản thu đã có mức thu theo quy định như: Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thân thể, tiền mua sổ liên lạc, quỹ Đội… giáo viên chủ nhiệm còn yêu cầu mỗi học sinh phải đóng thêm 60.000 đồng tiền vệ sinh trường, lớp học và 40.000 đồng tiền hỗ trợ để mua sắm, sửa chữa các thiết bị phục vụ việc dạy học bị hư hỏng như thay bóng đèn, quạt trần… Một phụ huynh khác lại bức xúc vì khoản tiền Quỹ Tài trợ của Hội CMHS mặc dù mang tính tự nguyện nhưng vị trưởng Ban đại diện CMHS và giáo viên chủ nhiệm lớp lại đưa ra “giá sàn”: không được đóng dưới 100.000 ngàn đồng !.

Giờ học của học sinh Trường TH Nhơn Sơn (Ninh Sơn).Ảnh: Văn Miên

Những bức xúc của phụ huynh là hoàn toàn đúng bởi theo quy định, các khoản thu như: điện chiếu sáng, nước sinh hoạt, sửa chữa cơ sở vật chất đã được ngân sách Nhà nước bố trí, nhà trường không được thu thêm. Ngoài ra, tại Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22-11-2011 của Bộ GD&ĐT Ban hành Điều lệ Ban đại diện CMHS (TT 55) cũng quy định rõ “Việc thu, chi kinh phí của Ban đại diện CMHS phải bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ. Không quy định mức kinh phí ủng hộ bình quân cho các CMHS”.

Đối chiếu theo TT 55 thì nhiều phụ huynh cũng cho rằng, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của CMHS chưa thực sự được phát huy; vai trò của Ban đại diện CMHS ở một số trường học hiện nay còn quá mờ nhạt, do các trường không triển khai cụ thể, chi tiết TT 55, đặc biệt là nội dung “kinh phí hoạt động của Ban đại diện CMHS”. Cũng không ít trường hợp Ban đại diện CMHS hoạt động thiếu dân chủ trong việc đưa ra những mức đóng góp, kêu gọi tài trợ trong CMHS. Trong khi đó, đa số phụ huynh lại ngại va chạm, muốn con mình “bằng bạn bằng bè” với suy nghĩ “đóng góp nhiều thì điều kiện học tập của con tốt hơn, chất lượng giáo dục được nâng lên”… nên chấp nhận với những mức đóng góp mà Ban đại diện CMHS đưa ra.

Ông Phạm Hữu Khương, Chánh Thanh tra Sở GD&ĐT cho biết, từ kết quả thanh tra về quản lý các khoản thu đầu năm học 2013-2014 cho thấy rằng, trên địa bàn tỉnh ta tuy chưa xảy ra tình trạng lạm thu nghiêm trọng, nhưng vai trò của Ban đại diện CMHS chưa được phát huy theo đúng tinh thần của TT 55. Các khoản thu theo thỏa thuận với CMHS như: Quỹ hoạt động của Ban đại diện CMHS, ghế ngồi chào cờ, đồng phục, giấy kiểm tra… có sự thỏa thuận nhưng biên bản các cuộc họp cho thấy sự thỏa thuận còn thiếu tính cụ thể, chặt chẽ cho từng nội dung như: số phụ huynh đồng thuận, số phụ huynh vắng họp có đồng thuận không?... Bên cạnh đó, dù trên cùng một địa bàn nhưng mức thu để mua đồng phục, ghế ngồi chào cờ ở các trường lại có sự chênh lệch khá lớn, như: ghế ngồi chào cờ có trường thu 12.000 đồng/cái, trường khác lại thu đến 32.000 đồng/cái… gây bất bình trong trong phụ huynh học sinh.

Trường THCS Trần Phú, Tp.Phan Rang-Tháp Chàm là một trong 13 trường đã bị phê bình về những khoản thu thỏa thuận với CMHS trong năm học 2013-2014. Rút kinh nghiệm từ kết luận thanh tra của Sở GD&ĐT, đầu năm học 2014-2015 nhà trường đã chú trọng triển khai, quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nội dung của TT 55. Được trực tiếp xem từng biên bản hội nghị CMHS đầu năm học 2014-2015 của một số lớp, chúng tôi nhận thấy, mỗi biên bản đều đã thể hiện rõ sự đồng thuận, thống nhất của CMHS đối với các khoản dự trù kinh phí hoạt động. Đặc biệt, phần đóng góp cho Quỹ Tài trợ hoạt động của Hội CMHS không đưa ra “giá sàn”, không ép buộc, điều này thể hiện qua các mức đóng góp khác nhau; từ 20.000 đồng, 30.000 đồng đến 100.000 đồng, 200.000 đồng… Cô giáo Nguyễn Thị Minh Trâm, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: Ban Giám hiệu nhà trường cũng đã thống nhất với Ban đại diện CMHS, không thu Quỹ hoạt động Hội CMHS của phụ huynh thuộc hộ nghèo, điều kiện khó khăn. Các khoản thu, chi đều được công khai với CMHS; việc thu, chi, quản lý các nguồn thu do CMHS đóng góp đều do Ban đại diện CMHS phụ trách.

Thực hiện theo Công văn số 5453/BGDĐT-VP ngày 2-10-2014 của Bộ GD&ĐT gửi các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc chấn chỉnh tình trạng lạm thu trong các cơ sở giáo dục, ngày 13-10 vừa qua, UBND tỉnh đã có công văn đề nghị Sở GD&ĐT chủ trì phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và địa phương chủ động tổ chức quán triệt nội dung công văn của Bộ GD&ĐT đến các cơ sở giáo dục trên địa bàn toàn tỉnh theo quy định. Ông Phạm Hữu Khương, Chánh Thanh tra Sở GD&ĐT cho biết, từ nay đến trung tuần tháng 11, đoàn thanh tra của Sở GD&ĐT sẽ tiến hành thanh tra trực tiếp tại một số cơ sở giáo dục trên địa bàn toàn tỉnh, đồng thời yêu cầu tất cả các trường học phải có báo cáo về việc quản lý các khoản thu đầu năm học 2014-2015 gửi về Thanh tra Sở GD&ĐT. CMHS nếu phát hiện có dấu hiệu sai phạm các khoản thu, chi trong trường học, nên phản ảnh ngay với các cơ quan chức năng và thanh tra giáo dục để điều tra, làm rõ.